Omurga Cerrahisi: Skolyoz, Travmalar ve Kireçlenme Tedavileri
Omurga Cerrahisine Genel Bakış
Omurga cerrahisi, omurga iskelet sistemini etkileyen yapısal bozukluklar, travmatik yaralanmalar ve dejeneratif hastalıkların tedavisinde uygulanan multidisipliner bir cerrahi alanıdır. Özellikle skolyoz (omurga eğriliği), omurga travmaları ve kireçlenmeye (spondiloz, osteoartrit) bağlı bozukluklar cerrahi müdahale gerektirebilir.
Skolyoz: Yapısal Eğrilik ve Cerrahi Yaklaşım
Skolyoz Nedir?
Skolyoz, omurganın yana doğru “S” veya “C” şeklinde eğrilmesiyle karakterize bir deformitedir. Genellikle ergenlik çağında ortaya çıkar ve ilerleyici olabilir.
Belirtiler
- Omuz ve kalça seviyelerinde asimetri
- Belde eğrilik ve şekil bozukluğu
- Sırt ağrısı
- Nefes darlığı (ilerlemiş vakalarda)
- Estetik kaygılar ve postür bozukluğu
Tedavi Seçenekleri
- Konservatif Tedavi: Egzersiz, korse kullanımı ve fizik tedavi (özellikle 20-40 derece eğriliklerde)
- Cerrahi Müdahale:
- 40 derece üzerindeki skolyozlarda
- Hızla ilerleyen eğriliklerde
- Solunum fonksiyonlarını tehdit eden deformitelerde
Uygulanan Cerrahiler
- Posterior Spinal Füzyon: En sık tercih edilen skolyoz ameliyatı
- Anterior Füzyon ve Büyüme Dostu Çubuklar: Özellikle çocuk ve ergen hastalarda kullanılır
- Robotik ve Navigasyon Destekli Sistemler: Daha hassas vida yerleşimi sağlar
Omurga Travmaları: Acil Müdahale ve Cerrahi Endikasyonlar
Omurga Travmalarının Nedenleri
- Yüksekten düşme
- Trafik kazaları
- Spor yaralanmaları
- Şiddetli osteoporoz kaynaklı kırıklar
Travmanın Sonuçları
- Omur kırıkları
- Omurilik basısı veya hasarı
- Felç (parapleji, kuadripleji) riski
- Omurgada instabilite
Cerrahi Müdahale Gerektiren Durumlar
- Omurga kırığında sinir baskısı varsa
- Omurilik yaralanması gelişmişse
- Mekanik stabilite bozulmuşsa
- Konservatif tedaviyle düzelmeyen ağrı ve deformite varsa
Cerrahi Yöntemler
- Vertebroplasti / Kifoplasti: Osteoporotik kırıklarda minimal invaziv girişim
- Spinal Füzyon ve Vida Plak Sistemleri: Stabilizasyon için
- Dekompresyon Cerrahileri: Sinir baskısının ortadan kaldırılması
Kireçlenme (Spondiloz) ve Dejeneratif Omurga Hastalıkları
Tanım ve Nedenler
Omurgadaki disk ve eklemlerin yaşa bağlı olarak yıpranması ve kireçlenmesiyle gelişir. Servikal (boyun) ve lomber (bel) bölgelerde sıklıkla görülür.
Belirtiler
- Hareket kısıtlılığı
- Boyun ve bel ağrısı
- Sinir kökü basısına bağlı kol/bacak ağrısı
- Duruş bozuklukları
- Nörolojik kayıplar
Tedavi Yaklaşımı
- Konservatif Yöntemler: Ağrı kesiciler, fizik tedavi, yaşam tarzı değişiklikleri
- Cerrahi Müdahale:
- Disk dejenerasyonu ileri düzeydeyse
- Spinal kanal daralması (spinal stenoz) varsa
- Sinir köküne ciddi baskı mevcutsa
- Konservatif yöntemler yetersiz kalıyorsa
Cerrahi Teknikler
- Laminektomi / Foraminotomi: Kanalı genişletmek için
- Diskektomi ve Füzyon: Hasarlı diskin çıkarılıp omurganın sabitlenmesi
- Yapay Disk Protezi: Hareket kabiliyetini korumak için alternatif tedavi
Ameliyat Sonrası Süreç
- Yatak istirahati genellikle kısa sürelidir
- Fizik tedavi ve rehabilitasyon süreci kritik önemdedir
- Günlük yaşama dönüş cerrahinin türüne göre 2-6 hafta arasında değişebilir
- Hastaya özel egzersiz ve ergonomi eğitimi verilir
“Bu makale bilgilendirme amaçlıdır. Bir uzman hekime veya doktorunuza danışmadan hareket etmeyiniz.”