Bebeklerde Patent Duktus Arteriozus (PDA): Nedir, Nasıl Tedavi Edilir?

Patent Duktus Arteriozus (PDA), doğumdan sonra kapanması gereken bir damarın açık kalmasıyla oluşan doğumsal kalp hastalıklarından biridir. Yenidoğan döneminde sık görülen bu durum, özellikle prematüre bebeklerde daha yaygındır. PDA erken tanı ve uygun tedavi ile başarıyla yönetilebilir.

Patent Duktus Arteriozus (PDA) Nedir?

Anne karnındaki bebekte akciğerler çalışmadığı için oksijenli kan, “duktus arteriozus” adı verilen damar aracılığıyla akciğer atardamarından (pulmoner arter) doğrudan aortaya geçer. Doğumdan sonra bu damar 1-2 gün içinde kapanır. Eğer bu kapanma gerçekleşmezse Patent Duktus Arteriozus (Açık Duktus Arteriozus) olarak adlandırılır.

PDA Neden Olur?

• Prematürite (erken doğum): En sık neden
• Hipoksi (düşük oksijen seviyesi)
• Doğumda stres, enfeksiyonlar veya asfiksi
• Genetik yatkınlık
• Kız bebeklerde daha sık görülür
• Rubella (kızamıkçık) enfeksiyonu gibi intrauterin enfeksiyonlar

Belirtiler

PDA’nın belirtileri açık kalan damar boyutuna, kalp debisine ve bebekteki genel duruma göre değişir:

• Hızlı solunum ve nefes darlığı
• Beslenme zorluğu, kilo alamama
• Aşırı terleme
• Kalpte üfürüm (muayenede stetoskopla duyulur)
• Sık akciğer enfeksiyonları
• Genişlemiş kalp ve artmış pulmoner damar belirginliği (röntgende)

Prematüre bebeklerde PDA bazen belirti vermez, sadece takipte fark edilir.

Tanı Yöntemleri

• Fizik muayene: Sürekli üfürüm duyulabilir
• Ekokardiyografi: PDA’nın varlığı ve kan akımının yönü ve derecesi saptanır
• Göğüs röntgeni: Kalp büyümesi ve akciğer ödemi gösterebilir
• EKG: Kalbin elektriksel aktivitesindeki değişiklikler izlenebilir

Tedavi Yöntemleri

1. Medikal Tedavi

• Non-steroid antiinflamatuar ilaçlar (NSAİİ):
  • İndometazin veya ibuprofen ile PDA’nın kapanması teşvik edilir
  • Prematüre bebeklerde ilk tercih
  • Karaciğer, böbrek fonksiyonları ve mide-barsak sistemine etkileri izlenmelidir

2. Gözlem

• Küçük ve asemptomatik PDA’lar bazen kendi kendine kapanabilir
• Bu durumda düzenli kalp kontrolleriyle takip edilir

3. Kateterle Kapatma (Transkateter Girişim)

• Daha büyük bebeklerde ve çocuklarda tercih edilir
• Kasık damarından girilerek PDA özel bir cihazla kapatılır
• Anestezi altında uygulanır, cerrahiye gerek kalmaz

4. Cerrahi Tedavi

• Medikal veya girişimsel yöntemlerin başarısız olduğu durumlarda
• Genellikle prematüre bebeklerde uygulanır
• Kapalı (torakoskopik) ya da açık yöntemle yapılabilir

Özetle

Patent Duktus Arteriozus, özellikle prematüre bebeklerde görülen, zamanında tanı ve tedavi ile tamamen düzeltilebilen bir doğumsal kalp hastalığıdır. İlaç tedavisinden cerrahiye kadar uzanan farklı yaklaşımlar mevcuttur ve uygun tedavi yöntemi bebeğin genel durumuna göre belirlenir.

Bu makale bilgilendirme amaçlıdır. Bir uzman hekime veya doktorunuza danışmadan hareket etmeyiniz.

Anahtar Kelimeler: Patent Duktus Arteriozus, PDA, bebekte kalp üfürümü, prematüre kalp hastalığı, PDA tedavisi, PDA kapatma, bebekte kalp deliği, bebek kalp hastalığı, duktus arteriozus kapanmaması, PDA ameliyatı