Türk Medeni Kanunu’nda Yapılan Son Değişiklikler ve Yenilikler
Türk Medeni Kanunu, bireylerin özel hukuk ilişkilerini düzenleyen temel yasadır ve zaman içinde toplumsal ihtiyaçlara, Anayasa Mahkemesi kararlarına ve uluslararası gelişmelere paralel olarak güncellenmektedir. 2024 ve 2025 yıllarında yapılan önemli değişiklikler, aile içi ilişkilerden kişisel haklara kadar geniş bir yelpazeyi kapsamaktadır.
1. Soybağının Reddi Davasında Annenin Hakları
14 Kasım 2024 tarihinde yürürlüğe giren 7531 sayılı Kanun ile, Türk Medeni Kanunu’nun 286. maddesinde değişiklik yapılmıştır. Önceden yalnızca baba ve çocuk tarafından açılabilen soybağının reddi davası, yeni düzenlemeyle birlikte anneye de açılabilme hakkı tanınmıştır. Anne, doğumdan itibaren bir yıl içinde bu davayı açma hakkına sahiptir. Bu değişiklik, Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararları doğrultusunda yeniden düzenlenmiştir.
2. Evlilik Birliğinin Temelden Sarsılması
Türk Medeni Kanunu’nun 166. maddesinde yapılan değişiklikle, boşanma davasının reddedilmesi durumunda, çiftlerin bir yıl içinde ortak hayatı sürdürememesi halinde evlilik birliği temelden sarsılmış kabul edilecek ve eşlerden birinin istemi üzerine boşanma kararı verilebilecektir. Bu düzenleme, önceki üç yıllık sürenin bir yıla indirilmesiyle önemli bir değişiklik getirmiştir.
3. Ad Değişikliği ve İlanı
Ad değişikliği talepleri, mahkeme kararıyla yapılmaktadır. Yeni düzenlemeyle, ad değişikliği kararları nüfus siciline kaydedilecek ve Basın İlan Kurumu aracılığıyla ilan edilecektir. Bu ilanlarda, kararın verildiği mahkeme, karar tarihi, dosya numarası ve adı değiştirilen kişinin kimlik bilgileri yer alacaktır.
Türk Medeni Kanunu’nun 187. maddesinde yapılan değişiklikle, kadınların evlendiklerinde kocalarının soyadını almak zorunluluğu kaldırılmıştır. Kadınlar, evlendikten sonra kendi soyadlarını kullanmaya devam edebileceklerdir. Ancak, bu değişiklikle birlikte, kadınların önceki soyadlarını da kullanabilmeleri için belirli şartlar getirilmiştir.
5. Evlat Edinme Durumunda Ebeveynlerin İsimleri
Evlat edinme durumunda, evlat edinen eşlerin adlarının ana ve baba olarak yazılmasına imkân tanınmıştır. Bu düzenleme, Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararları doğrultusunda yapılmıştır.
6. Boşanma Sürelerinin Kısaltılması
Boşanma davalarının reddedilmesi durumunda, çiftlerin bir yıl içinde ortak hayatı sürdürememesi halinde evlilik birliği temelden sarsılmış kabul edilecek ve eşlerden birinin istemi üzerine boşanma kararı verilebilecektir. Bu düzenleme, önceki üç yıllık sürenin bir yıla indirilmesiyle önemli bir değişiklik getirmiştir.
7. Kazai Rüşt ve Erginlik
Kazai rüşt davası, 15 yaşını dolduran ve erginliğini mahkeme kararıyla isteyen kişilerin açabileceği bir davadır. Bu dava sonucunda, kişi tam anlamıyla ergin sayılır ve evlenme, mal edinme gibi hakları kullanabilir. Ancak, bazı haklar için belirli yaş sınırları ve şartlar devam etmektedir.
8. Aile Cüzdanı ve Dini Tören
Türk Medeni Kanunu’na göre, evlenme işlemi resmi nikâh ile tamamlanır. Aile cüzdanı gösterilmeden dinî nikâh kıyılamaz. Bu düzenleme, çocukların resmi nikâhtan kaçırılarak dini nikâh altında evlendirilmesini önlemeyi amaçlamaktadır. 9. Evlilikte Kadının Soyadı Kullanımı
Kadınların evlendiklerinde kocalarının soyadını almak zorunluluğu kaldırılmıştır. Kadınlar, evlendikten sonra kendi soyadlarını kullanmaya devam edebileceklerdir. Ancak, bu değişiklikle birlikte, kadınların önceki soyadlarını da kullanabilmeleri için belirli şartlar getirilmiştir.
Bu değişiklikler, Türk Medeni Kanunu’nun daha çağdaş ve eşitlikçi bir yapıya kavuşturulmasını hedeflemektedir. Ancak, uygulamada karşılaşılan sorunlar ve eksiklikler, zaman içinde daha fazla düzenleme ve reform gerekliliğini ortaya koymaktadır.
Anahtar Kelimeler: Türk Medeni Kanunu, soybağının reddi, evlilik birliğinin sarsılması, ad değişikliği, evlat edinme, boşanma süresi, kazai rüşt, aile cüzdanı, kadının soyadı.
Bu makale bilgilendirme amaçlıdır. Türk Medeni Kanunu’nda yapılan değişiklikler ve uygulamaları hakkında detaylı bilgi almak için bir hukuk uzmanına danışmanız önemlidir.