Akciğer Kanseri Ameliyatı Nedir, Nasıl Yapılır? Ameliyat Süreci Ve Riskleri
İçindekiler
- Akciğer Kanseri Ameliyatı Nedir?
- Ameliyat Yöntemleri
- Ameliyat Süreci Nasıl İşler?
- Ameliyat Öncesi Hazırlık
- Ameliyat Sonrası İyileşme Ve Takip
- Olası Riskler Ve Komplikasyonlar
- Sık Sorulan Sorular
Akciğer Kanseri Ameliyatı Nedir?
Akciğer kanseri ameliyatı, primer akciğer tümörünün cerrahi yöntemlerle çıkarılmasını amaçlayan tedavi yaklaşımıdır. Erken evre küçük hücreli dışı akciğer kanserlerinde küratif (tedavi edici), ileri evre veya yüksek cerrahi riski olan hastalarda ise palyatif (semptom giderici) amaçla uygulanabilir. Cerrahinin temel hedefi, mümkün olan en fazla tümör dokusunu çıkartırken sağlıklı akciğer dokusunu korumaktır.
Ameliyat Yöntemleri
Lobektomi
Tümörlü lobun tamamının çıkarılması işlemidir. En sık uygulanan yöntemdir ve erken evre dışı küçük hücreli akciğer kanserlerinde standart tedavidir.
Segmentektomi
Tümör çevresindeki akciğer segmentlerinden birinin veya birkaçının çıkarılmasıdır. Lobektomiye alternatif olarak, akciğer fonksiyonunu korumak gerekliyse tercih edilir.
Pnömonektomi
Tüm akciğerin bir tarafının tamamen çıkarılmasıdır. Tümör lob seviyesinden daha geniş yayıldığında veya mediasten lenf nodu tutulumu varsa uygulanabilir.
Minimal İnvaziv Cerrahi (VATS/RATS)
Video destekli torakoskopik cerrahi (VATS) veya robotik destekli cerrahi (RATS) yöntemleri, küçük kesilerden girilerek lobektomi veya segmentektomi yapılmasını sağlar. Daha az ağrı, daha hızlı iyileşme avantajı sunar.
Ameliyat Süreci Nasıl İşler?
- Anestezi ve Pozisyonlama: Genel anestezi altında hasta, yan yatış pozisyonuna getirilir.
- Cerrahi Erişim: Açık torakotomi veya VATS/RATS portları kullanılır.
- Tümör ve Lenf Nodlarının Çıkarılması: İlgili akciğer bölgesi ve mediasten lenf nodları çıkarılır.
- Hava Kaçağı Testi: Akciğer dokusu incelenerek sızıntı kontrolü yapılır.
- Dren Yerleştirilmesi: Operasyon sonrası plevral boşlukta biriken sıvı ve havayı boşaltmak için göğüs tüpleri konur.
- Kapanış: Kesiler kat kat kapatılır ve steril pansuman uygulanır.
Ameliyat süresi genellikle 2–4 saat arasında değişir.
Ameliyat Öncesi Hazırlık
- Görüntüleme: Toraks BT, PET‑BT ve beyin MR ile tümör yayılımı değerlendirilir.
- Solunum Fonksiyon Testleri: Spirometri ve gaz değişim ölçümleri yapılır.
- Kardiyovasküler Değerlendirme: Efor testi veya ekokardiyografi ile kalp performansı incelenir.
- Beslenme Desteği: Obezite veya düşük kilo varlığında beslenme düzenlemesi gerekir.
- Fizyoterapi Eğitimi: Ameliyat sonrası solunum egzersizleri için ön eğitim verilir.
Ameliyat Sonrası İyileşme Ve Takip
- Yoğun Bakım İzlemi: İlk 24–48 saat solunum ve hemodinamik parametreler takip edilir.
- Ağrı Yönetimi: Epidural analjezi veya hasta kontrollü ağrı pompaları kullanılır.
- Solunum Egzersizleri: Derin nefes alma ve öksürük teknikleri uygulanır.
- Dren Kontrolleri: Göğüs tüpleri günlük verim ve hava kaçağı açısından değerlendirilir.
- Yara Bakımı: Enfeksiyon riskine karşı pansuman ve antiseptik bakım yapılır.
- Taburculuk ve Rehabilitasyon: Genellikle 5–7 gün sonra, hastanın genel durumuna göre taburcu edilir ve solunum fizyoterapisiyle evde takip planlanır.
Olası Riskler Ve Komplikasyonlar
- Enfeksiyon: Cerrahi bölge veya akciğer zarı enfeksiyonu (pnomoni, plevral efüzyon).
- Kanama: Operasyon sırasında veya sonrası kanama riski vardır.
- Hava Kaçağı (Pnömotoraks): Akciğer dokusundan sızıntı olabilir; dren süresini uzatabilir.
- Kalp ve Akciğer Fonksiyon Bozukluğu: Özellikle pnömonektomi sonrası solunum yetmezliği gelişebilir.
- Derin Ven Trombozu ve Emboli: Hareket kısıtlılığı nedeniyle tromboembolik komplikasyon riski artar.
- Nüks Riski: Histopatolojik evre ve tümör özelliklerine bağlı olarak tekrarlama olabilir.
Sık Sorulan Sorular
1. Akciğer Kanseri Ameliyatı Sonrası İyileşme Süreci Ne Kadar Sürer?
Çoğu hasta 4–6 hafta içinde günlük aktivitelerine dönebilecek kadar iyileşir. Ağır efor gerektiren iş ve sporlar için 2–3 aylık rehabilitasyon gerekebilir.
2. Cerrahi Başarı Oranları Nasıldır?
Erken evrelerde (Evre I–II) 5 yıllık sağkalım oranları %60–80 civarındadır. İleri evrelerde oran düşer, ancak kombinasyon tedavilerle iyileşme şansı artar.
3. Ameliyatın Alternatifleri Nelerdir?
Cerrahi uygun olmayan hastalarda stereotaktik radyoterapi (SBRT), kemoradyoterapi veya sistemik tedavi seçenekleri değerlendirilir.
4. Ameliyat Sonrası Hangi Egzersizler Önerilir?
Derin nefes alma egzersizleri, diz çekmeli solunum ve hafif yürüyüşler önerilir. Fizyoterapist eşliğinde ilerleyen dönemde direnç antrenmanları eklenebilir.
5. Tekrar Kanser Oluşma Riski Var Mı?
Evet, özellikle lenf nodu tutulumu veya daha ileri evre tümörlerde nüks riski yüksektir. Düzenli görüntüleme ve kontrollerle erken tanı şansı artırılmalıdır.
[Bu içerik bilgilendirme amaçlıdır. Bir uzman hekime veya doktorunuza danışmadan hareket etmeyiniz.]