Anjiyoplasti ve Stentleme: Arteriyel Tıkanıklıkların Müdahalesi

Anjiyoplasti ve stentleme, arteriyel (atar damar) tıkanıklıklarının tedavisinde minimal invaziv yöntemler olarak öne çıkar. Bu teknikler, damar açıklığını yeniden sağlayarak organların kanlanmasını düzeltir ve yaşam kalitesini artırır.

Arteriyel Tıkanıklıklar ve Nedenleri

Arteriyel tıkanıklık, damar duvarında yağ, kalsiyum ve diğer maddelerin birikmesiyle (ateroskleroz) damar lümeninin daralması veya tamamen tıkanmasıdır. Tıkanıklığın başlıca nedenleri şunlardır:

Ateroskleroz (damar sertliği)
Hipertansiyon
Diyabet
Sigara kullanımı
Hiperkolesterolemi
Obezite
Sedanter yaşam tarzı

Klinik Belirtiler

Göğüs ağrısı (anjina pektoris)
Yürüyüşle artan bacak ağrısı (klaudikasyon)
Ani felç veya geçici iskemik atak (TIA)
Böbrek yetmezliği (renal arter tıkanıklığına bağlı)

Anjiyoplasti Yöntemi

Anjiyoplasti, daralmış veya tıkanmış arterin içerisine bir balon kateter yerleştirilerek balonun şişirilmesi ve damarın genişletilmesi işlemidir.

İşlem Aşamaları

Lokal anestezi altında kasık veya el bileğinden damar yolu açılır.
İnce bir kılavuz tel yardımıyla daralmış bölgeye ulaşılır.
Balon, daralmış segmentte şişirilerek damar duvarı genişletilir.
Gerekirse, kalıcı açıklık sağlamak için stent yerleştirilir.

Avantajları

Ameliyatsız ve minimal invazivdir.
Hastanede kalış süresi kısadır.
İşlem sonrası hızlı iyileşme görülür.

Stentleme Yöntemi

Stent, metal alaşımdan yapılmış küçük tüp şeklinde bir yapıdır. Balon anjiyoplasti sonrasında veya doğrudan daralmış bölgeye yerleştirilerek damar açıklığını korur.

Stent Türleri

Çıplak Metal Stentler (BMS):
Sadece mekanik destek sağlar, doku büyümesine karşı koruma sağlamaz.
İlaç Salınımlı Stentler (DES):
Tıkanıklığın tekrar oluşmasını önlemek için damar içine yavaşça ilaç salınımı yapar.
Biyolojik Çözünür Stentler:
Zamanla çözünerek damarın doğal yapısına kavuşmasına olanak tanır.

Stentleme İle Sağlanan Faydalar

Restenoz (yeniden daralma) riskinin azalması
Uzun vadeli damar açıklığı
Hayati organların kanlanmasının korunması

Anjiyoplasti ve Stentleme Sonrası İzlem

Başarılı bir anjiyoplasti ve stentleme sonrası hastaların belirli kurallara dikkat etmesi gereklidir:

Düzenli kan sulandırıcı ilaç kullanımı (örn. aspirin, klopidogrel)
Kan basıncı, şeker ve kolesterol düzeylerinin kontrol altında tutulması
Sağlıklı beslenme ve sigarayı bırakma
Düzenli egzersiz yapma
Rutin kardiyoloji kontrollerine devam etme

Özetle

Anjiyoplasti ve stentleme, arteriyel tıkanıklıkların tedavisinde, açık cerrahi yöntemlere göre daha az risk taşıyan ve daha hızlı iyileşme sağlayan etkili müdahalelerdir. Uygun hasta seçimi, doğru teknik ve düzenli takip ile bu yöntemler, kalp krizi, felç ve organ yetmezliği gibi ciddi sonuçların önlenmesinde hayati rol oynar.

Bu makale bilgilendirme amaçlıdır. Bir uzman hekime veya doktorunuza danışmadan hareket etmeyiniz