Apandisit Ameliyatı Nedir, Nasıl Yapılır? Ameliyat Süreci Ve Riskleri
İçindekiler
- Apandisit Nedir?
- Apandisit Ameliyatı Nedir?
- Ameliyat Yöntemleri
- Açık Apandektomi
- Laparoskopik Apandektomi
- Ameliyat Süreci Nasıl İşler?
- Ameliyat Öncesi Hazırlık
- Anestezi ve Cerrahi Aşama
- Ameliyat Sonrası Dönem
- Olası Riskler ve Komplikasyonlar
- Sık Sorulan Sorular
Apandisit Nedir?
Apandisit, ince bağırsağın başlangıç kısmına (çekuma) bağlı küçük, parmak şeklindeki apendiksin iltihaplanmasıdır. Genellikle akut olarak ortaya çıkar ve karın sağ alt kısmında şiddetli ağrı, bulantı, kusma ve ateş gibi belirtilerle seyreder. Zamanında tedavi edilmezse apendiksin delinmesi, peritonit ve ciddi enfeksiyonlara yol açabilir.
Apandisit Ameliyatı Nedir?
Apandisit ameliyatı (apandektomi), iltihaplı apendiksin cerrahi yöntemle çıkarılması işlemidir. Apandisit tanısı konan tüm hastalara standart olarak önerilir; ilaçla tedavi yalnızca seçilmiş, hafif ve erken vakalarda düşünülebilir. Cerrahi, perforasyon riskini ortadan kaldırarak komplikasyonları önler.
Ameliyat Yöntemleri
Açık Apandektomi
- Kesinin Yeri: Sağ alt karın bölgesinde yaklaşık 5–7 cm’lik yatay veya dikey kesi.
- Avantajları: Acil ve komplike vakalarda hızlı erişim sağlar.
- Dezavantajları: Daha büyük yara izi, post-op ağrı ve iyileşme süresi daha uzun olabilir.
Laparoskopik Apandektomi
- Kesilerin Yeri: Göbek çevresinde bir adet 1 cm, alt kadranlarda 0.5–1 cm’lik iki adet trokar girişi.
- Avantajları: Daha az ağrı, kozmetik olarak daha iyi, hastanede kalış süresi kısadır.
- Dezavantajları: İleri perforasyonlu veya absesli vakalarda teknik zorluk yaratabilir.
Ameliyat Süreci Nasıl İşler?
Ameliyat Öncesi Hazırlık
- Açlık: Operasyon öncesi en az 6–8 saatlik açlık gereklidir.
- Laboratuvar ve Görüntüleme: Tam kan sayımı, CRP, karın ultrasonu veya BT ile tanı teyidi.
- Proflaksi: Enfeksiyon riskini azaltmak için ameliyattan önce antimikrobiyal profilaksi verilir.
- Onay ve Bilgilendirme: Hasta ve refakatçiye ameliyat süreci, riskler ve alternatifler anlatılır.
Anestezi ve Cerrahi Aşama
- Anestezi Türü: Genel anestezi tercih edilir; az komplike vakalarda spinal anestezi seçilebilir.
- Cerrahi İşlem: Kesiden veya trokarlardan girilerek apendiks izole edilir, damar ve bağ dokuları bağlanır, apendiks çıkarılır.
- Kontrol: Karın içi kontrol edilerek sızıntı veya kanama olup olmadığına bakılır. Gerekirse karın boşluğuna dren konur.
Ameliyat Sonrası Dönem
- Ağrı Yönetimi: Hasta kontrollü analjezi veya parenteral ağrı kesiciler verilir.
- Beslenme: İlk gün sıvı, ikinci günden itibaren yumuşak gıdaya geçilir.
- Mobilizasyon: Yürüyüşe teşvik edilir; erken dönemde derin nefes egzersizleri ile komplikasyon riski azaltılır.
- Taburculuk: Komplike olmayan laparoskopik vakalar genellikle 1–2 gün, açık cerrahi vakalar 3–5 gün içinde taburcu edilir.
Olası Riskler ve Komplikasyonlar
- Yara yeri enfeksiyonu: %2–5 oranında görülebilir.
- Karın içi enfeksiyon veya abse: Özellikle perforasyonlu vakalarda risk artar.
- Kanama: Ameliyat sırasında veya sonrasında kanama riski vardır.
- Damar ve bağırsak yaralanması: Nadir ancak ciddi komplikasyonlardandır.
- Bağırsak tıkanıklığı: Yapışıklık oluşumu sonucu ilerleyen dönemde görülebilir.
- Anesteziye bağlı riskler: Alerji, bulantı, solunum problemleri gibi genel anestezi komplikasyonları.
Sık Sorulan Sorular
1. Apandisit ameliyatı acil midir?
Evet, apandisit genellikle acil durum olarak değerlendirilir. İltihaplı apendiksin perforasyon riskini azaltmak için vakit kaybetmeden cerrahi yapılması önerilir.
2. Laparoskopik yöntem her vakada uygulanabilir mi?
Çoğu hastada laparoskopi tercih edilir; ancak yoğun iltihap, yaygın peritonit veya ileri yaş ve eşlik eden hastalıklar laparoskopiyi sınırlayabilir.
3. Cerrahi sonrası normal yaşama ne zaman dönebilirim?
Basit laparoskopik vakalarda 1–2 hafta, açık cerrahide 3–4 hafta içinde günlük aktivitelere geri dönülebilir. Ağır egzersizler için 4–6 hafta önerilir.
4. Apendiks çıkarılmadan ilaçla tedavi mümkün mü?
Seçkin, erken ve basit apandisit vakalarında antibiyotik tedavisi deneysel olarak uygulanabilir ancak nüks riski yüksektir; standart yaklaşım cerrahidir.
5. Tekrar apandisit olabilir mi?
Apendiks çıkarıldığı için tekrar apandisit gelişmez. Nadir de olsa apendiks kalıntısına bağlı iltihaplanma görülebilir.
[Bu içerik bilgilendirme amaçlıdır. Bir uzman hekime veya doktorunuza danışmadan hareket etmeyiniz.]