Beyin Anevrizması Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri

Beyin anevrizması, beyin damarlarında oluşan, baloncuk benzeri lokal genişlemelerdir. Bu genişlemeler genellikle arter duvarının zayıf bir noktasında oluşur ve damar duvarı zamanla dışa doğru bombeleşir. Patlamamış bir anevrizma belirti vermeyebilirken, patladığında ciddi sonuçlara yol açabilir ve hayati risk taşır. Beyin anevrizması, acil müdahale gerektiren nörolojik durumların başında gelir.

Beyin Anevrizması Nedir?

Beyin anevrizması, beyni besleyen atardamar duvarında meydana gelen zayıflama sonucunda oluşur. Bu zayıflamış bölge, tıpkı bir balon gibi dışa doğru şişer. Anevrizma çoğunlukla “Willis poligonu” adı verilen beynin tabanındaki damarlarda meydana gelir.

Anevrizmalar genellikle 5-10 mm boyutlarındadır, ancak bazıları 2-3 cm’ye kadar büyüyebilir. Küçük boyutlu olanlar uzun yıllar boyunca fark edilmeden kalabilir.

Anevrizma Tipleri

Sakküler Anevrizma (Berry anevrizması): En sık görülen tiptir. Saplı, yuvarlak ve baloncuk şeklindedir.
Fuziform Anevrizma: Damarın tüm çevresine yayılmış genişleme söz konusudur.
Mikotik Anevrizma: Enfeksiyon kaynaklı gelişir.

Belirtileri Nelerdir?

Patlamamış anevrizmalar çoğu zaman belirti vermez. Ancak bazı durumlarda aşağıdaki şikâyetler görülebilir:

Göz arkasında ağrı
Görme bozuklukları veya çift görme
Göz kapağında düşüklük
Yüzde uyuşma
Baş ağrısı

Anevrizma Patlarsa Ne Olur?

Anevrizmanın patlaması subaraknoid kanamaya yol açar. Bu, beyin ile zarları arasındaki alana kan sızması anlamına gelir ve hayati tehlike oluşturur. En sık görülen bulgu “hayatımın en şiddetli baş ağrısı” olarak tarif edilen ani, yoğun baş ağrısıdır.

Patlamış anevrizma belirtileri:

Ani ve çok şiddetli baş ağrısı
Bulantı, kusma
Bilinç kaybı
Boyun sertliği
Işığa karşı hassasiyet
Nöbet geçirme

Tanı Yöntemleri

Beyin anevrizmalarının tanısında kullanılan başlıca görüntüleme yöntemleri şunlardır:

BT (Bilgisayarlı Tomografi): Subaraknoid kanamayı hızla saptamak için ilk tercihtir.
BT Anjiyografi: Anevrizmanın yerini ve büyüklüğünü belirlemede etkilidir.
Manyetik Rezonans Anjiyografi (MRA): Damarsal yapıyı üç boyutlu olarak görüntüler.
Klasik Serebral Anjiyografi: Altın standart tanı yöntemidir. Damarların detaylı değerlendirilmesini sağlar.

Tedavi Yöntemleri

Tedavi, anevrizmanın büyüklüğü, konumu, hastanın yaşı ve genel sağlık durumu gibi faktörlere göre planlanır. İki ana tedavi yaklaşımı vardır:

1. Cerrahi Klipleme

Anevrizmanın boynuna küçük bir metal klips yerleştirilerek kan akımı kesilir. Açık beyin cerrahisi ile yapılır. Patlamış anevrizmalarda sık tercih edilir.

2. Endovasküler Koilleme (Kapalı Yöntem)

Kasık damarından girilerek anevrizma içine spiral şeklinde platin teller (coil) yerleştirilir. Anevrizmanın içine kan girişi engellenerek pıhtılaşma sağlanır.

Diğer Destekleyici Tedaviler

Kan basıncının kontrol altına alınması
Nöbet önleyici ilaçlar
Kanamayı takip eden damar spazmı riskine karşı kalsiyum kanal blokerleri

Risk Faktörleri

Hipertansiyon
Sigara kullanımı
Ailede anevrizma öyküsü
Polikistik böbrek hastalığı
Bağ dokusu hastalıkları (örneğin Ehlers-Danlos sendromu)
Kadın cinsiyet (özellikle 40 yaş üstü)

Özetle

Beyin anevrizması, erken tanı ve doğru müdahaleyle ciddi komplikasyonların önüne geçilebilecek bir damar hastalığıdır. Sessiz ilerleyebilen bu durum, patladığında hayati tehlike oluşturur. Bu nedenle risk faktörleri olan bireylerin nörolojik takip altında olması hayati önem taşır. Cerrahi ve endovasküler tedavi seçenekleriyle başarılı sonuçlar alınabilmektedir.

Bu makale bilgilendirme amaçlıdır. Bir uzman hekime veya doktorunuza danışmadan hareket etmeyiniz.

Anahtar Kelimeler: beyin anevrizması, beyin damar baloncuğu, subaraknoid kanama, anevrizma tedavisi, endovasküler koilleme, cerrahi klipleme, şiddetli baş ağrısı, beyin kanaması, BT anjiyografi, nöroşirürji