De Quervain Tenosinoviti (Başparmak Tendon İltihabı) Nedenleri Belirtileri ve Tedavisi
De Quervain tenosinoviti, başparmağın bileğe yakın kısmında bulunan tendon kılıflarının iltihaplanması sonucu ortaya çıkan, ağrılı ve hareket kısıtlayıcı bir durumdur. En sık görülen tendon rahatsızlıklarından biridir. Özellikle el bileğini sık kullanan, tekrarlayan kavrama ve kaldırma hareketleri yapan kişilerde görülür. Yeni doğum yapmış annelerde ve el işiyle uğraşan bireylerde daha yaygındır.
Tendonu çevreleyen kılıflarda gelişen şişme, başparmak hareketlerini zorlaştırır ve bilekte ağrıya neden olur. Tedavi edilmediği takdirde hareket kısıtlılığı ve kronik ağrı gelişebilir.
De Quervain Tenosinoviti Nedir?
Başparmağı hareket ettiren iki temel tendon olan abductor pollicis longus (APL) ve extensor pollicis brevis (EPB), el bileği seviyesinde bir tünelden geçer. Bu tünel içerisindeki tendonların sinovyal kılıflarında gelişen iltihaplanma ve kalınlaşma, tendonların rahat hareket etmesini engeller. Bu duruma De Quervain tenosinoviti adı verilir.
Nedenleri
De Quervain tenosinovitinin temel nedeni, tendona binen tekrarlayıcı mekanik zorlanmadır. Aşağıdaki faktörler riski artırır:
- Başparmakla sık sık ağır cisim kaldırmak
- Bilgisayar faresi ve klavye kullanımı
- El işi, örgü, dikiş gibi manuel aktiviteler
- Bebek taşımak ve sık emzirme pozisyonları (özellikle doğum sonrası dönemde)
- Spor aktiviteleri (tenis, kürek, golf gibi)
- Romatoid artrit gibi inflamatuar hastalıklar
- El bileğine alınan doğrudan travmalar
Belirtiler
De Quervain tenosinovitinde en yaygın şikâyet, bileğin başparmak tarafında ağrıdır. Belirtiler genellikle yavaş yavaş başlar ve zamanla şiddetlenir.
- Başparmağın bileğe yakın kısmında ağrı ve hassasiyet
- Ağrının başparmak hareketleriyle artması
- Kavrama sırasında güçsüzlük
- Şişlik ve dolgunluk hissi
- El bileğini döndürürken veya sıkıca kavrarken artan ağrı
- Finkelstein testi ile ağrının şiddetlenmesi (başparmak içe alınarak el yumruk yapılır ve el bileği küçük parmak yönüne bükülür; ağrı oluşması pozitiftir)
Tanı
Tanı çoğunlukla fizik muayene ile konur. Özellikle Finkelstein testi karakteristik bulgudur. Gerekirse:
- Ultrasonografi: Tendon kalınlığı ve iltihap hakkında bilgi verir
- MR Görüntüleme: Dirençli ve atipik vakalarda kullanılabilir
Tedavi Yöntemleri
Tedavide amaç, iltihabı azaltmak, ağrıyı kontrol altına almak ve tendon hareketini normale döndürmektir.
Konservatif (Cerrahi Dışı) Tedavi
- İstirahat: El bileği mümkün olduğunca kullanılmamalı
- Başparmak ateli: Bilek ve başparmağı stabilize ederek tendona binen yükü azaltır
- Soğuk kompres: Şişlik ve ağrıyı hafifletir
- NSAİ ilaçlar: İbuprofen veya naproksen gibi iltihap giderici ilaçlar
- Fizyoterapi: Tendon kayganlığını artırıcı egzersizler, ultrason ve TENS uygulamaları
- Kortikosteroid enjeksiyonu: Tendon kılıfına yapılan enjeksiyon ağrıyı kısa sürede hafifletebilir
Cerrahi Tedavi
Konservatif tedaviye yanıt alınamayan veya uzun süredir devam eden vakalarda cerrahi gevşetme (tenon kılıfının açılması) işlemi uygulanabilir. Genellikle lokal anestezi altında yapılan bu işlemle tendon serbestleştirilir.
Günlük Yaşamda Alınabilecek Önlemler
- Tekrarlayıcı bilek hareketlerinden kaçınmak
- Ağırlık kaldırırken başparmak yerine tüm eli kullanmak
- Emzirme sırasında el bileğini desteklemek
- Bilgisayar ve el işi gibi aktivitelerde sık sık ara vermek
- Ergonomik el pozisyonlarını tercih etmek
Özetle
De Quervain tenosinoviti, başparmağın tekrarlayıcı kullanımı sonucu gelişen tendon kılıfı iltihabıdır. Başparmak kökünde ağrı ve hareket kısıtlılığı ile kendini gösterir. Erken tanı ve konservatif tedavi ile başarı oranı oldukça yüksektir. Tedaviye dirençli durumlarda ise cerrahi müdahale etkili ve kalıcı bir çözümdür.
Bu makale bilgilendirme amaçlıdır. Bir uzman hekime veya doktorunuza danışmadan hareket etmeyiniz.
Anahtar Kelimeler
de quervain tenosinoviti, başparmak tendon iltihabı, el bileği ağrısı, başparmak kökü ağrısı, finkelstein testi, tendon sıkışması, tendon iltihabı tedavisi, başparmak ateli, bilek zorlanması, el tendiniti