Dupuytren Kontraktürü (El Parmaklarında Bükülme) Belirtileri ve Tedavisi

Dupuytren kontraktürü, elin avuç içindeki bağ dokusunun (fasya) kalınlaşması ve sertleşmesi sonucu, bir veya daha fazla parmağın yavaş yavaş içe doğru bükülmesiyle karakterize kronik ve ilerleyici bir hastalıktır. Genellikle yüzük ve serçe parmakta başlar, zamanla diğer parmakları da etkileyebilir. Ellerde ağrıdan çok, fonksiyon kaybı ve hareket kısıtlılığı ön plandadır.

Bu durum, parmakları düz tutmayı zorlaştırır ve kişinin günlük aktivitelerini olumsuz etkiler. Özellikle ileri evrelerde avuç içi yüzeyinde ip gibi sert bantlar oluşur ve parmaklar tamamen kapanmış hale gelebilir.

Dupuytren Kontraktürü Nedir?

Elin avuç içindeki bağ dokusu, cilde esneklik ve destek sağlayan palmar fasya adı verilen yapıdır. Bu dokunun anormal şekilde kalınlaşarak sertleşmesi, zamanla cilt altında nodüller ve sert bantların oluşmasına yol açar. Bu bantlar kasılmaya başladığında parmaklar içe bükülür ve açılması zorlaşır. Buna kontraktür denir.

Hastalık yavaş ilerler ve genellikle her iki elde simetrik seyir göstermez.

Nedenleri

Tam olarak nedeni bilinmemekle birlikte, genetik yatkınlık en güçlü risk faktörüdür. Diğer risk faktörleri şunlardır:

Aile öyküsü (özellikle Kuzey Avrupa kökenlilerde yaygındır)
Erkek cinsiyet (kadınlara göre 8-10 kat daha sık)
İleri yaş (genellikle 50 yaş üstü)
Sigara kullanımı
Alkol tüketimi
Diyabet (özellikle Tip 2)
Epilepsi ve uzun süreli fenitoin kullanımı
El travmaları ve mikrotravmalar

Belirtiler

Dupuytren kontraktürü başlangıçta hafif bulgularla ilerler ve zamanla fonksiyonel bozukluklara yol açar.

Avuç içinde sertlik veya bezelye büyüklüğünde nodül
Parmaklarda, özellikle serçe ve yüzük parmağında bükülme eğilimi
Avuç içi cildi altında sert, ip gibi bantlar
Elin yere düz basamaması (düz yüzeye tamamen açılamaması)
Parmakları açmakta zorlanma
Genellikle ağrısız seyir

Tanı

Tanı, fizik muayene ile klinik olarak konur. Ek testlere genellikle ihtiyaç duyulmaz. Ancak hastalığın derecesini ve kontraktürün ilerlemesini değerlendirmek için:

Elin düz bir yüzeye bastırılması testi (tabletop test)
Gonyometrik ölçüm ile parmak açıları takip edilebilir

Evreleme

Hastalık evrelere ayrılarak izlenir:

Evre 1: Nodül oluşumu ve hafif kalınlaşma
Evre 2: Sert bantlar ve hafif parmak bükülmesi
Evre 3: Parmakta belirgin fleksiyon deformitesi
Evre 4: Tam bükülme ve fonksiyon kaybı

Tedavi Yöntemleri

Hafif olgularda takip ve yaşam tarzı değişiklikleri yeterli olabilir. Ancak ilerleyici vakalarda müdahale gerekebilir.

Takip ve Konservatif Yaklaşım

Erken evrede, kontraktür yoksa gözlem yeterlidir.
Parmak egzersizleri ve fizyoterapi

İğne Enjeksiyonu (Enzimatik Tedavi)

Kollajenaz enjeksiyonu (Xiapex): Sertleşmiş dokuya enzim enjekte edilerek bantların çözülmesi sağlanır
Etkili, hızlı iyileşme süresi, ancak tekrar riski mevcuttur

İğne Aponevrotomi (Perkütan iğne tedavisi)

Lokal anestezi ile, sert bant iğneyle kesilerek gevşetilir
Minimal invaziv yöntemdir

Cerrahi Tedavi (Fasiektomi)

İlerlemiş kontraktürlerde tercih edilir
Kalınlaşmış fasya dokusu cerrahi olarak çıkarılır
Açık kısmi fasiektomi en yaygın uygulamadır
Cerrahi sonrası rehabilitasyon süreci gereklidir

Yaşam Kalitesini Artırma Önerileri

Elinizi zorlayacak ağır işlerden kaçınmak
El egzersizleri ve germe hareketleri uygulamak
Diyabet, sigara ve alkol gibi risk faktörlerini kontrol altına almak
Parmak atelleriyle destek sağlamak (ileri evrede)

Özetle

Dupuytren kontraktürü, avuç içindeki bağ dokusunun sertleşmesiyle gelişen ve parmakların bükülmesine yol açan ilerleyici bir rahatsızlıktır. Erken evrede fark edilirse takip ve minimal girişimlerle kontrol altına alınabilir. İleri vakalarda ise cerrahi tedavi gerekebilir. El fonksiyonlarının korunması için düzenli takip ve uygun tedavi şarttır.

Bu makale bilgilendirme amaçlıdır. Bir uzman hekime veya doktorunuza danışmadan hareket etmeyiniz.

Anahtar Kelimeler
dupuytren kontraktürü, el parmaklarında bükülme, avuç içi sertleşme, palmar fibromatozis, parmak kontraktürü, başparmak deformitesi, el cerrahisi, kollajenaz enjeksiyonu, iğne tedavisi, dupuytren hastalığı