Epilepsi Cerrahisi: Hangi Durumlarda Uygulanır?

Epilepsi Nedir?

Epilepsi, beyin hücrelerinin anormal elektriksel boşalımları sonucu ortaya çıkan, tekrarlayıcı ve kendiliğinden gelişen nöbetlerle seyreden kronik bir nörolojik hastalıktır. Epileptik nöbetler motor, duyusal, bilinç veya davranış bozuklukları şeklinde görülebilir.

Epilepsi Cerrahisi Nedir?

Epilepsi cerrahisi, ilaç tedavisiyle kontrol altına alınamayan (ilaç dirençli) epilepsi hastalarında, nöbetlerin kaynağı olan beyin bölgesinin cerrahi olarak çıkarılması veya nöbet yayılımının engellenmesini amaçlayan girişimsel bir tedavi yöntemidir.

Hangi Durumlarda Epilepsi Cerrahisi Gündeme Gelir?

1. İlaç Dirençli Epilepsi

En az iki uygun antiepileptik ilaçla yeterli doz ve sürede tedaviye rağmen nöbetlerin devam etmesi
Dirençli epilepsi, hastaların yaklaşık %30’unda görülür

2. Fokal (Parsiyel) Epilepsi

Nöbetlerin belirli bir beyin bölgesinden (odak) kaynaklandığı durumlar
Cerrahiyle çıkarılabilir bir odak varsa tercih edilir

3. Görüntüleme ile Tanımlanabilir Lezyon Varlığı

MRI’da görülen beyin tümörü, kortikal displazi, skleroz gibi yapısal lezyonlar
Bu lezyonlar epileptojenik odak olarak cerrahi hedeflenebilir

4. Nörolojik İşlevleri Etkilemeyen Alanlarda Nöbet Odağı

Konuşma, bellek, hareket gibi temel işlevleri etkilemeyecek bölgelere yönelik girişimlerde cerrahi güvenle uygulanabilir

Epilepsi Cerrahisi Öncesi Değerlendirme

1. Video EEG İzlemi

Nöbetin tipi, süresi ve başlangıç yeri saptanır
Nöbetin odaklandığı beyin bölgesi lokalize edilir

2. Beyin Görüntüleme (MRI)

Lezyon saptanmasına yönelik yüksek çözünürlüklü inceleme yapılır
Temporal skleroz, tümör, displazi gibi cerrahi hedefler belirlenir

3. PET/SPECT Görüntüleme

Metabolik aktivitenin değerlendirilmesi
Gri alanlarda odak saptamak için kullanılır

4. Nöropsikolojik Testler

Bellek, dil ve dikkat fonksiyonları değerlendirilerek risk analizi yapılır
Cerrahi sonrası işlevsel kayıpların önlenmesi hedeflenir

5. İntrakraniyal EEG (Stereo-EEG veya Subdural Gridler)

Beyin içine yerleştirilen elektrotlarla odak noktasının kesin tespiti
Özellikle yüzeysel EEG ile lokalize edilemeyen odaklarda

Cerrahi Teknikler

1. Anterior Temporal Lobektomi

En sık uygulanan epilepsi cerrahisidir
Özellikle temporal lob sklerozu olan hastalarda yüksek başarı sağlar
Nöbet kontrol oranı %60–80 düzeyindedir

2. Lezyonektomi

Tümör, kavernom, displazi gibi belirgin bir lezyonun çıkarılması
Lezyonun epileptojenik bölge ile çakıştığı durumlarda uygulanır

3. Korpus Kallozotomi

Nöbet yayılımını durdurmak için beynin iki yarım küresi arasındaki bağlantı kesilir
Özellikle jeneralize tonik-klonik nöbetlerde ve drop ataklarda

4. Multipokal Rezeksiyon veya Fonksiyonel Hemisferektomi

Çok odaklı veya yaygın epilepsi durumlarında uygulanır
Özellikle çocuk hastalarda tercih edilir

5. Nöromodülasyon Yöntemleri

Vagus Sinir Stimülasyonu (VNS): Boyundaki vagus sinirine yerleştirilen cihazla beyne elektriksel uyarı gönderilir
Derin Beyin Stimülasyonu (DBS): Özellikle jeneralize epilepsi için gelişmiş tedavi alternatifidir

Cerrahi Sonrası Süreç

Hastanede Kalış: 3-7 gün arası
İyileşme Süreci: Beyin bölgesine göre 2-6 hafta arasında değişebilir
Nöbet Takibi: Cerrahi sonrası ilaçlar kesilmez, uzun vadeli izlem gerekir
Nörolojik Rehabilitasyon: Gerekli durumlarda kognitif veya motor rehabilitasyon planlanır

“Bu makale bilgilendirme amaçlıdır. Bir uzman hekime veya doktorunuza danışmadan hareket etmeyiniz.”