Evde Kendi Kendine Meme Muayenesi Nasıl Yapılır?
Meme kanseri, kadınlarda en sık görülen kanser türlerinden biridir. Ancak erken teşhis, tedavi sürecinin başarıyla sonuçlanma olasılığını artırır. Evde kendi kendine meme muayenesi, meme kanserinin erken belirtilerini fark edebilmek ve herhangi bir değişikliği zamanında tespit edebilmek için etkili bir yöntemdir. Bu yazıda, evde kendi kendine meme muayenesi nasıl yapılır, hangi belirtilere dikkat edilmesi gerektiği ve muayene sırasında gözlemlenebilecek anormallikler hakkında bilgi vereceğiz.
Meme Kanseri Nedir?
Meme kanseri, meme dokusunda kontrolsüz bir şekilde hücrelerin büyümesi sonucu oluşan bir kanser türüdür. Çoğu meme kanseri, süt bezlerinin (lobüller) veya süt kanallarının (duktuslar) iç kısmındaki hücrelerden başlar. Meme kanserinin en belirgin belirtisi, memede görülen kitle veya şekil değişikliğidir. Ancak erken evrede belirgin bir semptom olmayabilir, bu yüzden düzenli olarak yapılan muayeneler büyük önem taşır.
Kendi Kendine Meme Muayenesi Nedir?
Kendi kendine meme muayenesi, bir kadının memelerini düzenli olarak kontrol ettiği ve herhangi bir anormallik, şişlik, kitle veya değişiklik olup olmadığını kontrol ettiği bir işlemdir. Bu muayene, hastalığın erken evrelerinde fark edilmesi gereken belirtileri belirleyebilmek için oldukça önemlidir. Düzenli muayeneler, meme kanserinin erken teşhis edilmesini sağlayabilir.
Kendi Kendine Meme Muayenesi İçin İdeal Zaman Ne Zaman?
Kadınlar, kendi kendine meme muayenesini her ayda bir kez yapmalıdır. Ancak, her kadının vücut yapısı farklı olduğu için, en uygun zaman, kadınların adet döngüsünü dikkate alarak belirlenebilir.
- Adet Gören Kadınlar İçin: Adet bittikten sonra, yani adet döngüsünün 5-7. günleri arası, meme dokusu genellikle daha yumuşak olur ve muayene daha rahat yapılabilir.
- Menopozdaki Kadınlar İçin: Menopozdaki kadınlar için herhangi bir belirli dönem olmayabilir. Ancak her ayın aynı günlerinde yapılması önerilir.
Evde Kendi Kendine Meme Muayenesi Nasıl Yapılır?
Kendi kendine meme muayenesi, basit bir yöntem olup üç aşamada yapılabilir: önce aynada, sonra yatarken ve son olarak ayakta muayene yapılır.
1. Aynada Meme Muayenesi
- Adım 1: Gözlerinizi kullanarak memelerinizi dikkatle inceleyin. Aynada durun ve ellerinizi başınızın arkasına koyarak ellerinizi kafanızın üst kısmına doğru uzatın.
- Adım 2: Her iki memenizi de dikkatlice inceleyin. Memelerin simetrik olup olmadığına bakın. Bir memenin diğerinden belirgin şekilde daha büyük ya da daha küçük olması, normalden farklı bir durumu gösterebilir.
- Adım 3: Kollarınızı yukarı kaldırın ve ellerinizi başınızın arkasında tutarak aynı şekilde tekrar bakın. Bu şekilde, memede herhangi bir şekil değişikliği, çökme, şişlik veya asimetri olup olmadığını kontrol edin.
- Adım 4: Ellerinizle arkanıza yaslanarak, omuzlarınızı geriye doğru çekin. Bu pozisyonda, cildin altındaki yapısal değişikliklere dikkat edin.
2. Yatarak Meme Muayenesi
Yatarak yapılan muayene, memede daha kolay bir şekilde her noktayı hissedebilmenize yardımcı olur.
- Adım 1: Sırt üstü yatın ve bir elinizi başınızın arkasına koyarak, diğer elinizle muayene yapacağınız memeyi kontrol edin.
- Adım 2: Parmak uçlarınızı kullanarak, memenizi dairesel hareketlerle dikkatlice yoklayın. Parmaklarınızın düz ve yumuşak olması önemlidir, çünkü sivri uçlar kitleleri hissetmenize yardımcı olabilir.
- Adım 3: Memenin her kısmını, özellikle meme başının etrafını, alt kısmını ve üst kısmını dikkatlice kontrol edin.
- Adım 4: Her bölgeyi birkaç kez kontrol ettikten sonra, bölgenin ortasında büyük bir anormallik, sertlik veya kitle olup olmadığını değerlendirin.
3. Ayakta Meme Muayenesi
Ayakta yapılan muayene de meme dokusunu kontrol etmek için önemlidir. Ayakta, vücut yer çekimi nedeniyle memenin doğal pozisyonunda olduğunu fark edebilirsiniz.
- Adım 1: Ayakta, ellerinizi başınızın arkasına yerleştirin ve memelerinizi her iki elle de dikkatlice hissedin.
- Adım 2: Aynı şekilde dairesel hareketlerle, parmak uçlarınızı kullanarak memenizi kontrol edin. Bütün meme dokusunu kapsayan bir muayene yapmaya özen gösterin.
- Adım 3: Ayrıca, meme başlarını da kontrol edin. Herhangi bir kanama, akıntı, kızarıklık veya çökme olup olmadığına dikkat edin.
Meme Muayenesinde Dikkat Edilmesi Gereken Anormallikler
Kendi kendine yapılan meme muayenesinde dikkat edilmesi gereken bazı anormallikler şunlardır:
- Meme Dokusunda Sertleşme veya Kitle: Meme dokusunda belirgin bir kitle, topaklanma veya sertleşme, hastalığın erken belirtisi olabilir.
- Şişlik veya Asimetri: Bir memenin, diğerinden belirgin şekilde daha büyük veya şiş olması, yapısal bir sorun olabilir.
- Meme Başından Gelen Akıntı: Meme başından süt dışındaki herhangi bir sıvı, enfeksiyon veya kanserin belirtisi olabilir.
- Meme Derisinde Değişiklikler: Kızarıklık, pullanma veya kabuklanma gibi deri değişiklikleri de dikkat edilmesi gereken anormalliklerdendir.
- Meme Başının İçeri Doğru Çekilmesi (Çökme): Meme başındaki anormal çekilme, içerideki yapısal bir sorunun göstergesi olabilir.
- Ağrı: Meme ağrısı genellikle kanserin bir belirtisi olmasa da, ani bir ağrı veya şiddetli ağrı dikkate alınmalıdır.
Kendi Kendine Meme Muayenesinin Önemi
Kendi kendine meme muayenesi, meme kanserinin erken teşhisinde hayati bir rol oynar. Kanserin erken evrelerinde belirgin semptomlar olmayabilir. Bu nedenle, kadınların düzenli olarak kendi kendilerine meme muayenesi yapmaları, olası değişiklikleri erken dönemde fark etmeleri açısından çok önemlidir.
Unutulmamalıdır ki, kendi kendine yapılan muayene yalnızca fark edilen anormallikler için bir erken uyarı mekanizmasıdır. Eğer herhangi bir değişiklik fark edilirse, mutlaka bir doktora başvurulmalıdır. Mammografi, ultrason ve biyopsi gibi ileri tetkikler, kesin teşhis koymak için gereklidir.
Evde yapılan düzenli kendi kendine meme muayenesi, kadınların meme kanseri gibi ciddi hastalıkları erken teşhis etmelerine yardımcı olabilir. Muayene, basit ama etkili bir yöntem olup, erken dönemde fark edilen değişiklikler tedavi şansını artırır. Kadınlar, her ay belirli bir zaman diliminde bu muayeneyi yapmalı ve herhangi bir anormallik fark ettiklerinde hemen bir uzmana başvurmalıdır. Erken tanı, hayat kurtarabilir!