Hidrosefalide Ventriküloperitoneal Şant Komplikasyonları

Hidrosefali ve Ventriküloperitoneal Şant Nedir?

Hidrosefali, beyin ventriküllerinde aşırı beyin omurilik sıvısı (BOS) birikimi sonucu ventriküllerin genişlemesiyle karakterize bir durumdur. Beyinde basınç artışı ve nörolojik fonksiyonlarda bozulmaya yol açar. Tedavisinde sıvının vücut içine drenajını sağlayan ventriküloperitoneal (VP) şant sistemi yaygın olarak kullanılır. Bu sistem, beyin ventrikülünden karın boşluğuna BOS akışını yönlendirir.

Ventriküloperitoneal Şant Komplikasyonları

VP şant cerrahisi genellikle hayat kurtarıcı olmasına rağmen çeşitli komplikasyonlar gelişebilir. Bu komplikasyonlar erken ve geç dönemde ortaya çıkabilir.

1. Şant Tıkanıklığı

En sık görülen komplikasyondur (%30-50).
Tıkanma, ventrikül kateteri, valf veya peritoneal kateterde olabilir.
Belirtiler: Baş ağrısı, bulantı, kusma, nörolojik gerileme.
Tedavi: Cerrahi revizyon gerekebilir.

2. Enfeksiyon

Şant sistemi enfeksiyonu (%5-15 oranında).
Sıklıkla Staphylococcus aureus ve epidermidis kaynaklıdır.
Klinik bulgular: Ateş, boyun sertliği, şant yolunda kızarıklık, titreme.
Tedavi: Antibiyotik ve bazen şant çıkarılması.

3. Peritoneal Komplikasyonlar

Karın içinde sıvı birikimi (seroma), apse, peritonit.
Şant distal ucu karın organlarına zarar verebilir (bağırsak perforasyonu nadirdir).
Karın ağrısı ve hassasiyet oluşabilir.

4. Overdrainaj ve Subdural Hematom

Şant, BOS’u fazla boşaltarak beynin ventriküllerinin küçülmesine ve subdural hematom oluşumuna neden olabilir.
Baş ağrısı, bilinç değişikliği görülebilir.
Ayar yapılabilir valf kullanımı riski azaltır.

5. Şant Yerinden Çıkma veya Yer Değiştirme

Özellikle çocuklarda büyüme ile kateter yerinden oynayabilir.
Fonksiyon kaybına yol açabilir.

6. Teknik Problemler

Valf mekanizmasında arıza.
Kateter kırılması, kopması.

7. Nörolojik Komplikasyonlar

Beyin hasarı, kranial sinir disfonksiyonu nadir de olsa görülebilir.

Komplikasyonların Önlenmesi İçin Öneriler

Cerrahi öncesi ve sonrası steriliteye dikkat edilmesi
Uygun valf ve kateter seçimi
Düzenli klinik ve görüntüleme takibi
Şant işlevselliğinin yakın izlenmesi
Erken enfeksiyon bulgularının fark edilmesi

Özetle

Ventriküloperitoneal şant, hidrosefali tedavisinde yaşam kurtarıcı bir yöntemdir ancak çeşitli komplikasyon riski taşır. En sık karşılaşılan sorunlar şant tıkanıklığı ve enfeksiyonlardır. Erken tanı ve uygun müdahale komplikasyonların etkisini azaltır ve hastanın yaşam kalitesini artırır. Multidisipliner yaklaşım ve düzenli takip, şant komplikasyonlarını minimize etmek için esastır.

Bu makale bilgilendirme amaçlıdır. Bir uzman hekime veya doktorunuza danışmadan hareket etmeyiniz.

Anahtar Kelimeler

Hidrosefali, ventriküloperitoneal şant, şant komplikasyonları, şant tıkanıklığı, şant enfeksiyonu, subdural hematom, overdrainaj, hidrosefali tedavisi