Kalp Kapağı Ameliyatı Nedir, Nasıl Yapılır? Ameliyat Süreci ve Riskleri

Kalp kapağı ameliyatı, kalpteki bir veya daha fazla kapağın fonksiyonlarını düzgün şekilde yerine getirememesi durumunda uygulanan ciddi ancak etkili bir cerrahi müdahaledir. Kalp kapakçıklarının daralması (stenoz) ya da sızdırması (yetmezlik) gibi durumlarda hastanın yaşam kalitesini artırmak ve kalp yetmezliği gibi komplikasyonların önüne geçmek amacıyla yapılır.

Kalp Kapağı Nedir?

Kalpte dört ana kapakçık bulunur:

Mitral kapak
Aort kapak
Triküspit kapak
Pulmoner kapak

Bu kapakçıklar, kalpteki kanın tek yönlü akmasını sağlar. Kapaklarda bozulma, kalbin verimli çalışmasını engelleyerek yorgunluk, nefes darlığı, göğüs ağrısı ve bayılma gibi belirtilere yol açabilir.

Kalp Kapağı Ameliyatı Neden Yapılır?

Kalp kapağı hastalıkları, doğuştan (konjenital) veya sonradan (edinsel) gelişebilir. Ameliyat gerektiren başlıca nedenler şunlardır:

Aort darlığı (aort stenozu)
Mitral yetmezlik (mitral regürjitasyon)
Mitral darlık (mitral stenoz)
Enfektif endokardit sonrası kapak deformasyonu
Romatizmal kalp hastalığı
Kapakta kireçlenme, fibrozis veya yırtık

Kalp Kapağı Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Kalp kapağı cerrahisi iki ana yöntemle uygulanabilir:

1. Kapak Onarımı

Hasarlı kapağın korunması ve cerrahi olarak şeklinin veya hareket kabiliyetinin düzeltilmesi hedeflenir. Özellikle mitral kapak hastalıklarında tercih edilir.

2. Kapak Değişimi

Kapak ileri derecede hasarlıysa, tamamen çıkarılır ve yerine mekanik ya da biyolojik (domuz veya sığır dokusundan üretilmiş) kapak takılır.

Uygulama Yöntemleri:

Açık Kalp Ameliyatı: Göğüs kemiği kesilerek kalbe doğrudan ulaşılır. Kalp-akciğer pompası desteğiyle yapılır.
Minimal İnvaziv Yöntemler: Daha küçük kesilerle yapılır. Hastanede kalış süresi daha kısadır.
TAVI (Transkateter Aort Kapak İmplantasyonu): Özellikle ileri yaştaki veya yüksek riskli hastalarda, kasıktan girilerek uygulanan kapak değişimidir.

Ameliyat Öncesi Değerlendirme

Ameliyattan önce şu tetkikler yapılır:

EKG ve ekokardiyografi
Kardiyak MRI veya BT
Anjiyografi
Kan testleri
Solunum ve akciğer fonksiyon testleri
Anestezi uzmanı değerlendirmesi

Ameliyat Süreci ve Süresi

Süre: Genellikle 2–4 saat arasında sürer.
Yatış: Yoğun bakımda 1–2 gün, hastanede toplam 5–10 gün arası kalış süresi öngörülür.
İyileşme: Tam iyileşme süreci genellikle 6–12 hafta sürer.

Kalp Kapağı Ameliyatının Riskleri

Her cerrahi müdahalede olduğu gibi bu ameliyatın da bazı riskleri vardır:

Kanama
Enfeksiyon
Kalp ritim bozuklukları
İnme
Akciğer komplikasyonları
Mekanik kapaklarda pıhtılaşma ve kan sulandırıcı ihtiyacı
Biyolojik kapaklarda zamanla bozulma (tekrar ameliyat gerekebilir)

Risk oranları, hastanın yaşı, genel sağlık durumu ve eşlik eden hastalıklara göre değişkenlik gösterir.

Ameliyat Sonrası Yaşam

Kan sulandırıcı ilaçlar: Özellikle mekanik kapak takılan hastalar ömür boyu kullanmak zorundadır.
Düzenli takip: Ekokardiyografi kontrolleri, ritim analizleri ve kan testleri düzenli yapılmalıdır.
Yaşam tarzı değişiklikleri: Egzersiz, beslenme, stres yönetimi ve sigara bırakma ön planda tutulmalıdır.

Sonuç

Kalp kapağı ameliyatı, doğru endikasyonla ve deneyimli bir ekip tarafından yapıldığında, hastaların yaşam süresini ve kalitesini ciddi ölçüde artıran bir cerrahi girişimdir. Gelişen cerrahi teknikler ve minimal invaziv yaklaşımlar sayesinde günümüzde bu ameliyatlar çok daha güvenli ve başarılı şekilde gerçekleştirilmektedir.