Kalp Yetersizliğinde Yeni Nesil SGLT2 İnhibitörlerinin Etkisi

SGLT2 inhibitörleri, başlangıçta tip 2 diyabet tedavisi için geliştirilmiş olsalar da, son yıllarda kalp yetersizliği (KY) tedavisinde umut vadeden bir tedavi seçeneği olarak öne çıkmaktadır. Geniş çaplı klinik çalışmalar sayesinde bu ajanların hem diyabetik hem de diyabetik olmayan kalp yetersizliği hastalarında kardiyovasküler sonuçları iyileştirdiği gösterilmiştir.

SGLT2 İnhibitörleri Nedir?

SGLT2 (Sodyum-Glukoz Kotransporter-2) inhibitörleri, böbreklerde glukoz geri emilimini engelleyerek idrarla glukoz atılımını artıran, böylece kan şekeri düzeyini düşüren oral antidiabetik ajanlardır. Ancak bu ilaçların kalp üzerine doğrudan etkileri, klasik antidiyabetik ilaçlardan farklıdır ve bu onları kalp yetersizliği tedavisinde ayrıcalıklı bir konuma taşımıştır.

Kalp Yetersizliği ve Klinik Önemi

Kalp yetersizliği; kalbin, vücut ihtiyaçlarını karşılayacak kadar etkili kan pompalayamaması durumudur. İki ana klinik alt tipi bulunur:

HFrEF (EF %40’ın altında – sistolik yetmezlik)
HFpEF (EF %50’nin üzerinde – diyastolik yetmezlik)

Bu iki form da yaşam kalitesini ciddi şekilde düşürür ve mortalite riskini artırır.

SGLT2 İnhibitörlerinin Kalbe Etkileri

Klinik çalışmalarda özellikle şu dört SGLT2 inhibitörü incelenmiştir:

Dapagliflozin
Empagliflozin
Canagliflozin
Ertugliflozin

1. Kalp Yetersizliğinde Mekanizmaları

SGLT2 inhibitörlerinin kalp üzerine etkileri, sadece glukoz düşürmeye bağlı değildir:

Preload ve afterload azaltımı: Diüretik etkisi sayesinde hacim yükünü düşürür.
Mitokondriyal enerji verimliliği artışı
Anti-enflamatuvar ve antifibrotik etki
Vasküler fonksiyonların iyileştirilmesi
Oksidatif stresin azaltılması
Natriürez ve glukozüri yoluyla hemodinamik yükün düşürülmesi

2. Önemli Klinik Çalışmalar

DAPA-HF (Dapagliflozin)

Popülasyon: HFrEF hastaları
Sonuç: Dapagliflozin, ölüm ve kalp yetersizliği ile ilişkili hastaneye yatış oranını anlamlı düzeyde azalttı.
Diyabetik olmayan hastalarda da etkili bulundu.

EMPEROR-Reduced / EMPEROR-Preserved (Empagliflozin)

Popülasyon: Hem HFrEF hem HFpEF
Sonuç: Empagliflozin, her iki hasta grubunda da kardiyovasküler mortaliteyi ve hastaneye yatış oranlarını azalttı.

CANVAS ve CREDENCE (Canagliflozin)

Ana odak: Diyabetik hastalarda kardiorenal koruma
Sonuç: Kalp yetersizliği riskini düşürdü, ancak yan etki profili dikkatle izlenmeli.

Klinik Uygulamada Kullanım

HFrEF: SGLT2 inhibitörleri artık temel tedavi sınıfı olarak yer almaktadır.
HFpEF: Özellikle empagliflozin ve dapagliflozin, klinik fayda sağladığı için önerilmektedir.
Diyabet olsun ya da olmasın: KY tedavisinde kullanılabilir.

Kombine Tedavide Yeri

SGLT2 inhibitörleri; ARNI (Entresto), beta bloker, ACE/ARB ve MRA tedavilerine ek olarak uygulanmaktadır.
→ 4 sütunlu yaklaşımın bir parçasıdır.

Güvenlik ve Yan Etkiler

SGLT2 inhibitörleri genellikle iyi tolere edilir. Ancak bazı olası yan etkiler:

Genital ve üriner sistem enfeksiyonları
Volüm kaybı ve hipotansiyon
Düşük hipoglisemi riski
Diyabetik ketoasidoz (nadiren, özellikle tip 1 diyabette)

Kardiyometabolik Faydalar

Bu ilaçlar sadece kalp yetersizliğini değil; aynı zamanda obezite, hipertansiyon ve böbrek fonksiyon bozuklukları gibi kardiyometabolik riskleri de azaltmaktadır. Bu yönüyle multisistem koruma sağlayan ajanlar olarak görülmektedirler.

Sonuç

SGLT2 inhibitörleri, kalp yetersizliği tedavisinde paradigma değişikliğine yol açmış, hem semptom kontrolü hem de mortalite azaltımı açısından yeni bir çağ başlatmıştır. Gerek HFrEF gerek HFpEF olgularında, klasik tedavilere ek olarak bu ilaçların yer alması, hastaların hem yaşam kalitesini hem de yaşam süresini belirgin şekilde artırmaktadır.