Kanser Cerrahisi Hakkında Her Şey: Onkolojik Cerrahi Yöntemleri

Kanser cerrahisi, tümörlerin tanı, evreleme, tedavi ve palyasyon amacıyla cerrahi yöntemlerle çıkarılmasını içeren multidisipliner bir onkoloji alanıdır. Cerrahi, birçok solid tümörün tedavisinde ana tedavi modalitesi olarak yer alır. Onkolojik cerrahi; teknik bilgi, onkolojik prensiplere bağlılık ve multidisipliner iş birliği gerektirir.

Kanser Cerrahisinin Amaçları

Küratif (Tam Tedavi Edici)
- Tümörün tamamının ve yayılma riski olan dokuların çıkarılmasıyla kanserin ortadan kaldırılması hedeflenir.
Diagnostik (Tanısal)
- Biyopsi veya eksizyon yoluyla doku örneği alınarak kesin tanının konulması sağlanır.
Evreleme (Staging)
- Tümörün lenf nodları ve uzak organlara yayılımı cerrahi ile değerlendirilir (örneğin, laparoskopik evreleme).
Palyatif
- Tam tedavi mümkün olmasa da ağrı, tıkanıklık, kanama gibi semptomların giderilmesi amaçlanır.
Debulking (Tümör Yükünün Azaltılması)
- Bazı durumlarda kemoterapi veya radyoterapiye yanıtı artırmak için tümör kitlesi küçültülür.

Onkolojik Cerrahi Yöntemleri

1. Konvansiyonel Açık Cerrahi

Kitle ve çevresindeki sağlıklı dokularla birlikte geniş bir alanda çıkarım yapılır.
Onkolojik cerrahi prensipleri gereği negatif cerrahi sınır (clean margin) hedeflenir.

2. Minimal İnvaziv Cerrahi (Laparoskopik veya Torakoskopik)

Küçük kesilerle, özel kameralar ve enstrümanlarla gerçekleştirilir.
Avantajları: Daha az kan kaybı, daha kısa hastanede yatış, daha az ağrı.
Uygun hastalarda kolon, mide, akciğer ve bazı jinekolojik kanserlerde kullanılabilir.

3. Robotik Cerrahi

3D görüntüleme ve yüksek hassasiyetle çalışan robot kolları kullanılır.
Prostat, rahim, kolon gibi organ kanserlerinde özellikle tercih edilir.

4. Mohs Mikrografik Cerrahi

Özellikle cilt kanserlerinde kullanılan, tümör dokusu katman katman çıkarılarak mikroskop altında incelenen hassas bir yöntemdir.

5. Sentinel Lenf Nodu Biyopsisi

Tümörün ilk sıçrama yaptığı lenf nodunun cerrahi olarak çıkarılması ve incelenmesi.
Meme kanseri ve melanomda sık kullanılır.

6. Rekonstrüktif Cerrahi ile Kombine Onkolojik Cerrahi

Özellikle meme, baş-boyun ve yumuşak doku kanserlerinde, tümör çıkarıldıktan sonra estetik ve fonksiyonel bütünlüğün sağlanması için rekonstrüksiyon uygulanır.

Onkolojik Cerrahinin Temel Prensipleri

Negatif cerrahi sınır: Tümör çevresinde tüm kanserli hücrelerin çıkarılması.
Lenf nodu diseksiyonu: Bölgesel yayılımın kontrol altına alınması ve evreleme.
Tümör dokusuna direkt temasın önlenmesi: Yayılım riskini azaltmak için dikkatli diseksiyon.
En bloc rezeksiyon: Tümör ile birlikte ilişkili dokuların tek parça halinde çıkarılması.

Kanser Türüne Göre Cerrahi Örnekleri

Kanser Türü	Cerrahi Yaklaşım
Meme Kanseri	Lumpektomi, mastektomi, aksiller diseksiyon
Kolon Kanseri	Hemikolektomi, anterior rezeksiyon
Mide Kanseri	Subtotal/gastrektomi + lenf nodu diseksiyonu
Akciğer Kanseri	Lobektomi, pnömonektomi
Prostat Kanseri	Radikal prostatektomi
Jinekolojik Kanserler	Histerektomi + lenfadenektomi
Cilt Kanseri	Eksizyon + Mohs cerrahisi (seçilmiş hastalarda)

Cerrahiye Karar Verme Süreci

Multidisipliner Onkoloji Konseyleri‘nde tümör tipi, evresi, hasta yaşı, komorbiditeleri ve genel durumu göz önüne alınarak cerrahiye karar verilir.
Cerrahi genellikle kemoterapi, radyoterapi, immünoterapi gibi tedavi modaliteleriyle birlikte kombine edilir.

Özetle

Kanser cerrahisi, birçok solid tümörün tedavisinde temel rol oynayan, teknik bilgi ve onkolojik prensiplerle yürütülen karmaşık bir süreçtir. Tedavi başarısı; cerrahın deneyimi, tümörün evresi ve uygun hasta seçimiyle doğrudan ilişkilidir. Modern cerrahi teknikler ve multidisipliner yaklaşımlar sayesinde hem yaşam süresi hem de yaşam kalitesi belirgin şekilde artmaktadır.

Bu makale bilgilendirme amaçlıdır. Bir uzman hekime veya doktorunuza danışmadan hareket etmeyiniz.

Anahtar Kelimeler

Kanser cerrahisi, onkolojik cerrahi, tümör çıkarımı, minimal invaziv onkoloji, sentinel lenf nodu, kuratif cerrahi, debulking, palyatif cerrahi, robotik onkolojik cerrahi, Mohs cerrahisi