Keratokonus, Skleral Lensler ve Korneal Tedavi Seçenekleri

Keratokonus Nedir?

Keratokonus, korneanın ilerleyici olarak incelip öne doğru konikleştiği dejeneratif bir hastalıktır. Bu şekil bozukluğu ışığın retina üzerine düzgün odaklanmasını engeller ve ilerleyici miyopik astigmatizma ile sonuçlanır.

Patofizyoloji ve Etiyoloji

• Korneal Stromal Zayıflık: Kollajen fibrillerin yapısal bozulması, kornea dokusunun biomekanik dayanıklılığını azaltır.
• Genetik Yatkınlık: Ailevi geçiş olabilir; bazı kromozomal bozukluklarla ilişkilidir.
• Çevresel Etkenler: Göz ovuşturma, atopik hastalıklar (alerjik konjonktivit), UV maruziyeti risk faktörlerindendir.

Klinik Bulgular

• İlk Belirti: Artan astigmatizma ve bulanık görme.
• Diğer Bulgular: Gözde kamaşma, ışık saçılması (halolar), görme kalitesinde dalgalanma.
• Fizik Muayene: Fleischer halkası (Demir birikimi), Vogt çizgileri (stromal stres çizgileri), kornea topografisinde asimetrik dikleşme.

Tanı Yöntemleri

1. Keratometri ve Otorefraktometri

• Astigmatizma türü ve derecesi ölçülür.

2. Kornea Topografisi

• En hassas tanı yöntemidir.
• Korneal şekil, eğrilik, simetri ve incelme alanlarını gösterir.

3. Pachymetri

• Kornea kalınlığı milimetre düzeyinde ölçülür.

Tedavi Seçenekleri

1. Gözlük ve Kontakt Lens

• Erken Evrelerde: Standart gözlük veya yumuşak lens yeterli olabilir.
• İlerleyen Evrelerde:
  • RGP (Rigid Gaz Geçirgen) Lens: Düz yüzeyiyle optik düzensizlikleri düzeltir.
  • Skleral Lens: Geniş çaplı yapısıyla korneayı tamamen kaplayarak daha stabil ve konforlu görme sağlar.
  • Hibrid Lens: Merkezi RGP, çevresi yumuşak; toleransı yüksek.

2. Korneal Cross-Linking (CCL)

• Amaç: Riboflavin ve UV-A ışını ile kolajen liflerini güçlendirerek ilerlemenin durdurulması.
• Uygunluk: 40 yaş altı, progresif keratokonus saptanan hastalar.

3. İntrakorneal Halkalar (ICRS – Intacs)

• Amaç: Korneayı mekanik olarak düzleştirip görmeyi artırmak.
• Yöntem: Femtosaniye lazerle korneal stromaya yarım daire şeklinde halkalar yerleştirilir.

4. Keratoplasti (Kornea Nakli)

• İndikasyon: İleri keratokonus, skar gelişimi, lens uyumsuzluğu.
• Yöntemler:
  • Penetran Keratoplasti (PK): Tam kat kornea nakli.
  • DALK (Derin Anterior Lamellar Keratoplasti): Endotel korunur, komplikasyon riski düşer.

Skleral Lensler: Keratokonusun Altın Standartı

Özellikleri:

• Kornea ile lens arasında sıvı dolu bir boşluk bırakır.
• Düzensiz yüzeyleri maskeleyerek net görüntü sağlar.
• Oksijen geçirgenliği yüksek materyallerden üretilir.

Endikasyonlar:

• Keratokonus
• Kornea skarları
• Post-LASIK ektazi
• Kuru göz sendromu (şiddetli)

Özetle

Keratokonus, görme fonksiyonunu ciddi şekilde etkileyebilecek, ancak erken tanı ve kişiye özel tedavi stratejileriyle başarıyla yönetilebilecek bir kornea hastalığıdır. RGP ve skleral lensler, refraktif bozuklukların düzeltilmesinde etkili olurken; korneal cross-linking ve halkalar hastalığın ilerlemesini durdurur. Cerrahi seçenekler ise ileri olgularda görme rehabilitasyonunu mümkün kılar. Her hasta için tedavi, keratokonusun evresine ve günlük yaşam etkisine göre özelleştirilmelidir.

Anahtar Kelimeler: keratokonus, skleral lens, kornea topografisi, cross-linking, intrakorneal halka, keratoplasti, astigmatizma, korneal ektazi

Bu makale bilgilendirme amaçlıdır. Bir uzman hekime veya doktorunuza danışmadan hareket etmeyiniz.