Koroner Vazodilatörler ile Zehirlenme
Koroner vazodilatörler, kalp damarlarını genişleterek kan akışını artıran ilaçlardır. Bu ilaçlar, genellikle koroner arter hastalığı, anjina (göğüs ağrısı) ve kalp yetmezliği tedavisinde kullanılır. Ancak, aşırı doz alımı veya bilinçsiz kullanım ciddi zehirlenmelere yol açabilir.
Koroner vazodilatörler ile zehirlenmenin nedenleri
- Yüksek doz kullanımı (kazara veya kasıtlı olarak)
- Tansiyon ilaçları veya alkol ile etkileşim
- Yaşlı hastalarda yanlış doz alımı
- Çocukların ilaca erişmesi
Yaygın koroner vazodilatörler ve zehirlenme belirtileri
1. Nitratlar (Nitrogliserin, izosorbid mononitrat, izosorbid dinitrat)
Zehirlenme belirtileri:
- Şiddetli baş ağrısı
- Kan basıncında ani düşüş (hipotansiyon)
- Bayılma, sersemlik
- Hızlı veya düzensiz kalp atışı
- Mide bulantısı, kusma
2. Kalsiyum kanal blokerleri (Amlodipin, nifedipin, diltiazem, verapamil)
Zehirlenme belirtileri:
- Şiddetli tansiyon düşüklüğü
- Yavaş kalp atışı (bradikardi)
- Solunum güçlüğü
- Bilinç kaybı
3. Fosfodiesteraz inhibitörleri (Milrinon, enoksimon)
Zehirlenme belirtileri:
- Düzensiz kalp atışı (aritmi)
- Aşırı düşük tansiyon
- Karaciğer enzimlerinde yükselme
- Kusma, mide bulantısı
4. Endotelin reseptör antagonistleri (Bosentan, ambrisentan, macitentan)
Zehirlenme belirtileri:
- Karaciğer hasarı
- Tansiyon düşüklüğü
- Baş ağrısı, baş dönmesi
- Vücutta ödem (sıvı birikimi)
Koroner vazodilatör zehirlenmesinde ilk yardım
- Tıbbi yardım alın: 112’yi arayın veya hastaneye gidin.
- Hastayı yatırarak tansiyon düşmesini önleyin.
- Kan basıncı düzenli olarak kontrol edilmelidir.
- Kusma tetiklenmemeli, bilinçsiz hastaya su verilmemelidir.
Tıbbi tedavi yöntemleri
- Serum tedavisi: Sıvı ve elektrolit dengesi sağlanır.
- Vazopressör ilaçlar: Kan basıncını dengelemek için kullanılır.
- Kalsiyum kanal bloker zehirlenmesinde kalsiyum glukonat uygulanabilir.
- Ağır vakalarda hemodiyaliz veya plazmaferez düşünülebilir.
Zehirlenmelerden korunma yolları
- Nitratlar ve diğer vazodilatörler doktor önerisi dışında kullanılmamalıdır.
- İlaçlar, çocukların ulaşamayacağı yerlerde saklanmalıdır.
- Alkol ve tansiyon ilaçları ile birlikte kullanılmamalıdır.
Sonuç olarak, koroner vazodilatörler yanlış veya aşırı kullanıldığında ciddi kalp-damar sorunlarına yol açabilir. Zehirlenme belirtileri fark edildiğinde acilen tıbbi yardım alınmalıdır.