Kürtaj, gebeliğin sonlandırılması amacıyla yapılan bir tıbbi işlemdir. Bu işlem, çeşitli tıbbi nedenlerle, istenmeyen bir gebeliği sonlandırmak için, genellikle rahmin iç kısmının cerrahi yollarla temizlenmesi şeklinde uygulanır. Kürtaj, genellikle gebeliğin erken dönemlerinde yapılır, ancak bazı durumlarda daha ileri dönemlerde de uygulanabilir.
Kürtaj Türleri
- Vakum Kürtajı (Aspirekasyon veya Vakum Aspirasyonu): En yaygın kullanılan kürtaj yöntemidir. Genellikle gebeliğin ilk 12 haftasında yapılır. Bu yöntemde, rahim ağzı açıldıktan sonra, özel bir vakum cihazı kullanılarak gebelik kesesi ve diğer materyaller rahimden temizlenir.
- Küretaj: Küretajda, rahim içi, bir tür cerrahi alet olan küret ile kazınarak temizlenir. Bu yöntem eskiden yaygınken, vakum kürtajının gelişmesiyle daha az kullanılır.
- Medikal Kürtaj: İlaçla yapılan bir kürtaj türüdür. Gebeliğin erken dönemlerinde (genellikle 9 hafta veya daha kısa süreli gebeliklerde) kullanılır. İki ilaç kullanılır: ilk ilaç gebelik kesesini rahimden atmaya yardımcı olur, ikinci ilaç ise rahimdeki kasılmalarla gebeliği sonlandırır. Medikal kürtaj, hastaneye gitmeden evde yapılabilen bir seçenek olabilir, ancak doktor gözetimi gereklidir.
Kürtaj Ne Zaman Yapılmalıdır?
Kürtajın yapılması gereken durumlar şunlar olabilir:
- İstenmeyen gebelikler: Cinsel ilişki sırasında korunmasız ilişki, doğum kontrol yöntemlerinin başarısız olması veya zorla hamile kalma durumları gibi istenmeyen gebeliklerde tercih edilebilir.
- Tıbbi nedenler: Gebelikte ciddi bir sağlık riski (anne sağlığı için risk oluşturan durumlar, genetik bozukluklar veya fetüsün hayatta kalamayacak durumu) varsa, kürtaj yapılabilir.
- Fetüsün sağlıksız olması: Genetik hastalıklar, ciddi doğumsal anomaliler veya fetüsün yaşamla bağdaşmayan bir durumu varsa, kürtaj gerekebilir.
- Psikolojik sağlık: Bazı durumlarda, anne adayı psikolojik olarak gebeliği sürdüremeyecek durumda olabilir. Böyle durumlar, tıbbi bir değerlendirme ile karar verilir.
Kürtajın Yapılması İçin Genel Süreler
- Erken gebelik (0-12 hafta): Vakum kürtajı ve medikal kürtaj bu dönemde yapılabilir. Erken gebeliklerde işlem daha basit ve iyileşme süreci daha kısa olabilir.
- İleri gebelik (13-24 hafta): Bu dönemde kürtaj daha karmaşık hale gelir ve genellikle hastane ortamında yapılır. Bu süreçte fetüsün gelişim düzeyi ve anne sağlığı dikkate alınarak yöntem seçilir.
- 23. haftadan sonra: Gebelik 24. haftayı geçtikten sonra kürtaj genellikle yasal olarak sınırlıdır ve yalnızca hayati tehlike, fetüsün yaşamla bağdaşmayan bir durumu veya annenin sağlığına ciddi tehditler söz konusu olduğunda yapılabilir.
Kürtaj Nasıl Yapılır?
- Vakum Kürtajı: Genellikle lokal anesteziyle yapılır. Rahim ağzı genişletilir ve vakum cihazı kullanılarak gebelik materyali rahimden temizlenir. İşlem genellikle 10-15 dakika sürer.
- Medikal Kürtaj: İlaçlar kullanılarak gebelik sonlandırılır. İlk ilaç rahim kasılmalarını başlatır, ikinci ilaç ise gebeliği sonlandırır. Bu işlem evde yapılabilir, ancak doktorun gözetiminde olması önemlidir.
- Cerrahi Kürtaj (Küretaj): Daha eski bir yöntem olup, anestezi altında yapılır. Rahim ağzı genişletilir ve bir küret (kazıyıcı alet) ile rahim içi temizlenir.
Kürtajın Riskleri ve Yan Etkileri
Her cerrahi işlem gibi, kürtajın da bazı riskleri vardır:
- Enfeksiyon riski
- Rahim duvarında hasar
- Kanama
- Psikolojik etkiler (duygusal zorlanmalar, pişmanlık, depresyon gibi)
- Gelecekteki gebeliklerde komplikasyonlar (nadiren)
Kürtaj Yasal Durumu
Birçok ülkede, kürtajın yasal olduğu durumlar sınırlıdır. Genellikle gebeliğin erken dönemlerinde yasal olsa da, ilerleyen gebelik dönemlerinde sadece belirli tıbbi veya sağlık koşulları altında yapılmasına izin verilir.
Sonuç
Kürtaj, gebeliğin sonlandırılması için tıbbi bir prosedürdür ve bir doktor tarafından yapılmalıdır. Gebelikten dolayı karar almak, duygusal ve psikolojik açıdan zorlu bir süreç olabilir, bu yüzden doktorlarla birlikte karar vermek ve profesyonel destek almak önemlidir.