Lösemi: Türleri ve Erken Teşhis Yöntemleri
Lösemi Nedir?
Lösemi, kemik iliğinde başlayan ve kan hücrelerinin anormal çoğalmasıyla karakterize bir kan kanseridir. Kötü huylu beyaz kan hücreleri kontrolsüz şekilde büyür ve normal kan hücrelerinin fonksiyonunu bozar. Hastalık akut veya kronik formda gelişebilir.
Lösemi Türleri
1. Akut Lösemi
- Akut Lenfoblastik Lösemi (ALL): Lenfosit kökenli, özellikle çocuklarda sık görülür. Hızla ilerler.
- Akut Miyeloid Lösemi (AML): Miyeloid kökenli hücrelerin anormal çoğalmasıdır. Yetişkinlerde daha yaygındır.
2. Kronik Lösemi
- Kronik Lenfositik Lösemi (KLL): Yavaş ilerleyen, genellikle ileri yaşlarda görülen lenfosit kaynaklı lösemi türüdür.
- Kronik Miyeloid Lösemi (KML): Miyeloid hücrelerin anormal çoğalması ile oluşur, kronik seyirlidir.
Löseminin Erken Belirtileri
- Sürekli halsizlik, yorgunluk
- Sık enfeksiyon geçirme
- Ciltte kolay morarma, kanamalar
- İştahsızlık ve kilo kaybı
- Kemik ve eklem ağrıları
- Lenf bezlerinde şişlik
- Ateş ve gece terlemeleri
Erken Teşhis Yöntemleri
1. Kan Testleri
- Tam Kan Sayımı (CBC): Anormal beyaz kan hücresi sayıları, düşük alyuvar ve trombosit değerleri tespit edilir.
- Kan Yayması: Hücrelerin mikroskop altında değerlendirilmesi.
2. Kemik İliği Aspirasyonu ve Biyopsisi
- Lösemi tanısının kesinleşmesi için kemik iliğinden örnek alınır.
- Anormal hücrelerin tipi ve yaygınlığı belirlenir.
3. Moleküler ve Sitogenetik Testler
- Genetik değişikliklerin belirlenmesi tedavi planlamasında önem taşır.
- Philadelphia kromozomu gibi spesifik anormallikler aranır.
4. Görüntüleme Yöntemleri
- Lenf bezleri ve organ büyümelerinin değerlendirilmesi için ultrason, BT, MR gibi yöntemler kullanılabilir.
Özetle
Lösemi, erken dönemde tanındığında tedavi şansı artan ciddi bir kan kanseridir. Türüne göre klinik seyri farklılık gösterir. Erken teşhis, kan testleri ve kemik iliği incelemeleri ile mümkündür. Hastalığın yönetimi hematoloji uzmanları tarafından planlanmalıdır.
Bu makale bilgilendirme amaçlıdır. Bir uzman hekime veya doktorunuza danışmadan hareket etmeyiniz.
Anahtar Kelimeler: Lösemi, akut lösemi, kronik lösemi, kemik iliği biyopsisi, tam kan sayımı, Philadelphia kromozomu, hematolojik malignite, erken teşhis.