macos işletim sistemi tarihçe ve sürümleri nelerdir?

macos işletim sistemi tarihçe ve sürümleri nelerdir?

macOS İşletim Sistemi: Tarihçe ve Sürümler

macOS, Apple tarafından geliştirilen ve Macintosh bilgisayarlarında kullanılan işletim sistemidir. İlk olarak 1984’te piyasaya sürülen Mac OS‘nin (o dönemde “System Software” veya “Mac OS” olarak biliniyordu) evrimsel bir ürünü olarak, macOS, 2001 yılında Mac OS X olarak yeniden tasarlanarak sunulmuştur. 2012’de ise OS X adı altında yeni bir döneme girmiştir. 2016’da ise, işletim sistemi macOS adıyla yeniden markalaştırılmıştır. Her sürüm, yeni özellikler, geliştirmeler ve görsel yenilikler içermiştir.

macOS Tarihçesi:

Mac OS (1984 – 2001)

Apple’ın ilk işletim sistemi olan Mac OS, 1984’te piyasaya sürülmüştür. Bu, Macintosh bilgisayarlarında kullanılan ilk GUI (grafiksel kullanıcı arayüzü) tabanlı işletim sistemi oldu.

Mac OS X (2001 – 2012)

2001 yılında Apple, tamamen yeniden tasarlanmış bir işletim sistemi olan Mac OS X‘i piyasaya sürdü. Mac OS X, NeXTSTEP adlı işletim sisteminden esinlenerek geliştirilmiştir. Bu sürüm, daha stabil ve modern bir yapıya sahipti ve Unix tabanlı bir altyapıya dayanıyordu. Aqua adında yeni bir kullanıcı arayüzü sunulmuştu.

OS X (2012 – 2016)

2012 yılında Apple, Mac OS X ismini OS X olarak değiştirdi. Bu sürümde, iCloud, Siri, Handoff, Continuity gibi özellikler entegre edildi.

macOS (2016 – Günümüz)

2016 yılında Apple, OS X işletim sisteminin adını macOS olarak değiştirdi. Bu değişim, Apple’ın mobil işletim sistemi iOS‘in ismine yakınlık gösteren bir isimlendirme stratejisinin parçasıydı. Yeni sürümler, iPhone, iPad ve Apple Watch ile daha fazla entegrasyon sağlayarak ekosistemi daha da güçlendirdi.

macOS Sürümleri ve İsimleri

Her macOS sürümü genellikle bir tatlı, dağ veya bölge adıyla anılır. İşte macOS‘in tarihi sürümleri:

Mac OS X Sürümleri (2001 – 2012)

1. Mac OS X 10.0 Cheetah (2001)
   • İlk sürüm. Yavaş başlangıç yapmış olsa da, temel Unix tabanlı yapısıyla stabilite sağladı.
2. Mac OS X 10.1 Puma (2001)
   • Birçok hata düzeltmesi ve performans iyileştirmesi sunulmuştu.
3. Mac OS X 10.2 Jaguar (2002)
   • Daha iyi performans ve görsel iyileştirmeler içeriyordu. Quartz Extreme grafik motoru ile grafiksel hızlandırma sağlandı.
4. Mac OS X 10.3 Panther (2003)
   • Exposé ve FileVault gibi önemli özellikler tanıtıldı. Sistem performansı çok artırıldı.
5. Mac OS X 10.4 Tiger (2005)
   • Spotlight (gelişmiş arama), Dashboard ve Automator gibi yenilikler eklenmişti.
6. Mac OS X 10.5 Leopard (2007)
   • Time Machine yedekleme sistemi ve Spaces (masaüstü yönetimi) gibi özellikler tanıtıldı. İlk 64-bit Mac OS sürümüydü.
7. Mac OS X 10.6 Snow Leopard (2009)
   • Performans iyileştirmeleri ve daha az yer kaplayan, stabil bir sürümdü. Intel işlemcilerle uyumlu hale getirildi.
8. Mac OS X 10.7 Lion (2011)
   • Launchpad, Mission Control gibi yenilikler tanıtıldı. Ayrıca, Mac App Store entegre edildi.
9. Mac OS X 10.8 Mountain Lion (2012)
   • iOS’tan ilham alınarak gelen Notification Center ve iCloud entegrasyonu eklendi.

OS X Sürümleri (2012 – 2016)

1. OS X 10.9 Mavericks (2013)
   • Ücretsiz bir şekilde dağıtıldı. Finder ve iCloud iyileştirmeleri sunuldu. Pil ömrü ve performans artışı sağlandı.
2. OS X 10.10 Yosemite (2014)
   • Tamamen yeni bir görsel tasarım (iOS ile uyumlu) getirildi. Handoff ve Continuity gibi yeni özellikler entegre edildi.
3. OS X 10.11 El Capitan (2015)
   • Daha hızlı performans ve Metal grafik motoru eklenerek grafik performansı artırıldı. Split View özelliği eklendi.

macOS Sürümleri (2016 – Günümüz)

1. macOS 10.12 Sierra (2016)
   • Siri’nin Mac’e entegrasyonu yapıldı. Apple Pay ve Universal Clipboard özellikleri tanıtıldı.
2. macOS 10.13 High Sierra (2017)
   • APFS (Apple File System)’in tanıtılmasıyla daha hızlı ve güvenli dosya yönetimi sağlandı. Grafiksel iyileştirmeler yapıldı.
3. macOS 10.14 Mojave (2018)
   • Karanlık Mod (Dark Mode) eklendi. Stacks, Dynamic Desktop, ve Mac App Store yenilikleriyle daha modern bir deneyim sunuldu.
4. macOS 10.15 Catalina (2019)
   • iTunes yerine yeni Music, Podcasts ve TV uygulamaları geldi. Sidecar ile iPad’i ikinci ekran olarak kullanma özelliği tanıtıldı.
5. macOS 11 Big Sur (2020)
   • Büyük bir görsel yenilik. Apple Silicon işlemcilerine geçişle birlikte, M1 çipli Mac’ler için optimize edildi. Tamamen yeniden tasarlanmış bir kullanıcı arayüzü sunuldu.
6. macOS 12 Monterey (2021)
   • Focus Mode, Universal Control, Shortcuts ve AirPlay to Mac gibi yeni özellikler tanıtıldı. Safari daha hızlı ve verimli hale getirildi.
7. macOS 13 Ventura (2022)
   • Stage Manager (multi-tasking yönetimi), Handoff ile FaceTime özelliklerinin geliştirilmesi. Continuity Camera ile iPhone’unuzu web kamerası olarak kullanma özelliği.
8. macOS 14 Sonoma (2023)
   • Yeni ekran koruyucular, gelişmiş widget’lar ve oyunlar için daha iyi performans. Ayrıca Safari ve Mail uygulamalarında yeni özellikler tanıtıldı.

macOS İşletim Sistemi Sürümlerinin Listesi:

Mac OS X:

1. Mac OS X 10.0 Cheetah
2. Mac OS X 10.1 Puma
3. Mac OS X 10.2 Jaguar
4. Mac OS X 10.3 Panther
5. Mac OS X 10.4 Tiger
6. Mac OS X 10.5 Leopard
7. Mac OS X 10.6 Snow Leopard
8. Mac OS X 10.7 Lion
9. Mac OS X 10.8 Mountain Lion

OS X:

1. OS X 10.9 Mavericks
2. OS X 10.10 Yosemite
3. OS X 10.11 El Capitan

macOS:

1. macOS 10.12 Sierra
2. macOS 10.13 High Sierra
3. macOS 10.14 Mojave
4. macOS 10.15 Catalina
5. macOS 11 Big Sur
6. macOS 12 Monterey
7. macOS 13 Ventura
8. macOS 14 Sonoma

Sonuç:

macOS, başlangıcından bugüne kadar çok sayıda önemli evrim geçirmiş ve günümüzde hem kişisel kullanıcılar hem de profesyonel tasarımcılar, geliştiriciler ve içerik üreticileri için güçlü bir işletim sistemi haline gelmiştir. Her yeni sürüm, stabilite, güvenlik ve kullanıcı deneyimi açısından önemli iyileştirmeler sunmuş, aynı zamanda Apple’ın diğer cihazlarıyla entegrasyonu artırılmıştır. Bugün itibarıyla, macOS Sonoma (2023) en güncel sürüm olup, Apple ekosisteminde önemli yenilikler getirmeye devam etmektedir.