Omurilik Tümörlerinde Cerrahi Yaklaşımlar ve Komplikasyonlar

Omurilik Tümörleri Nedir?

Omurilik tümörleri, omurilik, omurilik zarları veya çevresindeki sinir yapılarını tutan primer ya da metastatik tümöral oluşumlardır. Spinal tümörler anatomik yerleşimlerine göre üç ana grupta incelenir:

İntraspinal-ekstradural tümörler: Omurilik dışındaki yapıları tutar (ör. metastazlar, menenjiyomlar).
İntradural-ekstramedüller tümörler: Dura mater içinde ancak omuriliğin dışında yer alır (ör. schwannom, menenjiyom).
İntramedüller tümörler: Doğrudan omurilik dokusu içinde yer alır (ör. ependimom, astrositom).

Bu tümörler sıklıkla sırt ağrısı, yürüme güçlüğü, duyu kaybı, idrar-kontrol problemleri gibi progresif nörolojik belirtilerle kendini gösterir.

Cerrahi Yaklaşımlar

Omurilik tümörlerinde cerrahi, hem tanı koymak hem de tümörü mümkün olan en geniş şekilde çıkarmak için uygulanır. Cerrahi planlama, tümörün yeri, tipi, büyüklüğü, malignite derecesi ve hastanın genel durumu dikkate alınarak yapılır.

1. Laminektomi

Arka vertebra kemiklerinin çıkarılmasıyla omuriliğe ulaşılır.
En sık uygulanan klasik yaklaşımdır.
Tümörün posterior yerleşimli olduğu durumlarda tercih edilir.

2. Hemilaminektomi / Laminoplasti

Daha minimal kemik çıkarımı sağlar, stabilite korunur.
Çocuklarda ve spinal instabilite riski olan hastalarda tercih edilir.

3. Mikroskobik Cerrahi Teknikler

Mikrocerrahi aletler ve ameliyat mikroskobu kullanılır.
Özellikle intramedüller tümörlerin diseksiyonunda beyin cerrahisine yakın hassasiyet gerektirir.

4. Nöromonitörizasyon Eşliğinde Cerrahi

Somatosensoriyel ve motor uyarılmış potansiyeller (SEP/MEP) kullanılarak ameliyat sırasında omurilik fonksiyonu korunur.
Sinir hasarı riski en aza indirilir.

5. Anterior Yaklaşımlar

Özellikle boyun bölgesindeki (servikal) ön yerleşimli tümörlerde kullanılır.
Korpus çıkarımı ve füzyon işlemleri gerekebilir.

6. Endoskopik Yardımlı Cerrahi

Minimal invaziv tekniklerle uygulanabilir.
Seçilmiş olgularda cerrahi travmayı azaltır.

Cerrahi Sonrası Komplikasyonlar

1. Nörolojik Hasar

Omurilik veya sinir kökü zedelenmesi sonucu felç, duyu kaybı, mesane-barsak disfonksiyonu gelişebilir.
İntramedüller tümör cerrahisinde risk daha yüksektir.

2. Spinal İnstabilite

Laminektomi sonrası omurga dengesinin bozulması skolyoz, kifoz gibi deformitelere yol açabilir.
Gerekirse spinal füzyon uygulanır.

3. Enfeksiyon ve Menenjit

Cerrahi alan enfeksiyonları, yara yeri açılması veya meningeal reaksiyonlar gelişebilir.

4. Serebrospinal Sıvı (CSF) Kaçağı

Dura açılması sonrası sızıntı olabilir, baş ağrısı ve yara problemleri yapar.
Gerekirse tekrar cerrahi gerekebilir.

5. Tümörün Nüks Etmesi

Özellikle subtotal çıkarımlarda veya malign tümörlerde sık görülür.
Radyoterapi veya kemoterapi gerekebilir.

Komplikasyonların Önlenmesi İçin Öneriler

Cerrahi öncesi detaylı nörogörüntüleme (MRI, BT, spinal anjiyografi)
İntraoperatif nöromonitörizasyon kullanımı
Spinal stabilitenin korunmasına yönelik uygun teknik seçim
Steril şartların eksiksiz sağlanması
Postoperatif yakın takip ve nörolojik rehabilitasyon

Özetle

Omurilik tümörlerinde cerrahi tedavi, tanı ve tedavi açısından hayati rol oynar. Cerrahi yaklaşım tümörün yerleşimi ve tipiyle şekillenirken, mikrocerrahi teknikler ve nöromonitörizasyon gibi gelişmiş yöntemler komplikasyon riskini azaltmada etkilidir. Cerrahinin başarı şansı kadar, sinir dokusunun korunması da tedavinin temelidir. Erken tanı ve multidisipliner yaklaşım, hasta prognozunu belirleyici unsurlardır.

Bu makale bilgilendirme amaçlıdır. Bir uzman hekime veya doktorunuza danışmadan hareket etmeyiniz.

Anahtar Kelimeler

Omurilik tümörü, spinal cerrahi, laminektomi, mikroskobik cerrahi, nöromonitörizasyon, spinal instabilite, intramedüller tümör, omurga cerrahisi, spinal tümör tedavisi, cerrahi komplikasyonlar