Orta Kulak İltihabı: Belirtiler ve Tedavi Seçenekleri
Orta Kulak İltihabı (Otitis Media) Nedir?
Orta kulak iltihabı, kulak zarı ile iç kulak arasında yer alan orta kulak boşluğunun enfeksiyonudur. Çocuklarda daha sık görülmekle birlikte, erişkinlerde de rastlanabilir. Genellikle soğuk algınlığı gibi üst solunum yolu enfeksiyonlarını takiben gelişir. Enfeksiyonun tipi, süresi ve tekrarlama durumuna göre farklı sınıflandırmalara sahiptir.
Orta Kulak İltihabı Türleri
- Akut Otitis Media (AOM): Ani başlayan, ağrı ve ateşle seyreden enfeksiyondur.
- Seröz Otitis Media: Orta kulakta sıvı birikimi vardır fakat belirgin enfeksiyon bulgusu yoktur.
- Kronik Otitis Media: 3 aydan uzun süren ve genellikle kulak zarı delinmesiyle seyreden enfeksiyonlardır.
Belirtiler
Orta kulak iltihabının belirtileri hastanın yaşına, enfeksiyonun evresine ve tipine göre değişiklik gösterebilir.
Çocuklarda Yaygın Belirtiler:
- Kulak ağrısı (özellikle geceleri artar)
- Huzursuzluk, ağlama
- İşitme kaybı veya seslere tepki vermeme
- Ateş (genellikle 38°C ve üzeri)
- Beslenme reddi
- Denge problemleri
- Kulaktan akıntı (kulak zarı delinmişse)
Erişkinlerde Görülebilecek Belirtiler:
- Şiddetli kulak ağrısı
- Basınç hissi
- Azalmış işitme
- Çınlama (tinnitus)
- Kulakta dolgunluk veya tıkanıklık hissi
- Nadiren baş dönmesi
Nedenleri ve Risk Faktörleri
- Üst solunum yolu enfeksiyonları
- Geniz eti büyüklüğü (adenoid hipertrofisi)
- Kreş/anaokulu gibi kalabalık ortamlar
- Sigara dumanına maruz kalma
- Alerjiler
- Yetersiz bağışıklık sistemi
- Yatarken biberonla beslenme (çocuklarda)
Tanı Nasıl Konur?
Tanı, kulak burun boğaz uzmanı tarafından otoskop ile yapılan fizik muayene ile konur. Gerekirse:
- Timpanometri: Orta kulaktaki basıncı ölçer.
- İşitme testleri (odyometri)
- Kültür testi: Akıntı varsa mikroorganizmanın belirlenmesi için yapılabilir.
Tedavi Seçenekleri
1. İzlem (Bekle-Gör Yaklaşımı)
Hafif ve erken vakalarda, özellikle çocuklarda 48-72 saat izlem önerilebilir. Çoğu zaman enfeksiyon kendiliğinden geçebilir.
2. Antibiyotik Tedavisi
- Yüksek ateş, şiddetli ağrı veya 2 yaş altı çocuklarda ilk seçenek olabilir.
- Genellikle amoksisilin tercih edilir. Alerji varsa alternatif antibiyotikler kullanılır.
3. Ağrı ve Ateş Kontrolü
- Parasetamol veya ibuprofen gibi analjezik/antipiretik ilaçlar
- Ilık kompresler
4. Cerrahi Müdahale (Gerekli Durumlarda)
- Timpanostomi (ventilasyon tüpü uygulaması): Tekrarlayan otitis media vakalarında orta kulaktaki sıvının drenajını sağlar.
- Adenoidektomi: Geniz eti büyüklüğü eşlik ediyorsa alınabilir.
Komplikasyonlar
Tedavi edilmeyen veya kronikleşen vakalarda ciddi komplikasyonlar gelişebilir:
- Kulak zarı delinmesi
- Kalıcı işitme kaybı
- Mastoidit (kulak arkasındaki kemiğin enfeksiyonu)
- Meningit (beyin zarı iltihabı)
- Yüz siniri felci (nadir)
Özetle
Orta kulak iltihabı, özellikle çocukluk çağında sık karşılaşılan ve zamanında müdahale edilmediğinde ciddi sonuçlara yol açabilen bir durumdur. Belirtiler fark edildiğinde bir kulak burun boğaz uzmanına başvurulmalı ve hekimin önerdiği tedavi eksiksiz uygulanmalıdır. Erken tanı ve uygun tedaviyle komplikasyonlar önlenebilir.
Bu makale bilgilendirme amaçlıdır. Bir uzman hekime veya doktorunuza danışmadan hareket etmeyiniz.
Anahtar Kelimeler
orta kulak iltihabı, otitis media, çocuklarda kulak ağrısı, işitme kaybı, kulak akıntısı, antibiyotik tedavisi, timpanostomi, akut otitis media, seröz otitis, kronik kulak iltihabı, KBB hastalıkları