Ortaklık Nedir? Ortaklığın Giderilmesi Davası (İzale-i Şuyu) Davası Nedir?
Ortaklığın Giderilmesi Davası (İzale-i Şuyu)
Ortaklık Nedir?
Ortaklık, bir malın iki veya daha fazla kişi tarafından müşterek mülkiyet halinde paylaşılması durumudur. Ortaklar, mal üzerinde eşit veya payları oranında hak sahibidir. Ancak ortaklık bazen malın etkin kullanımı veya yönetimi açısından sorunlara yol açabilir.
Ortaklığın Giderilmesi (İzale-i Şuyu) Davası Nedir?
Ortaklığın giderilmesi davası, ortaklar arasında bulunan müşterek mülkiyetin sona erdirilerek, malın paylara bölünmesi veya satılarak bedelinin ortaklara payları oranında dağıtılması amacıyla açılan hukuki davadır. Bu dava, Türk Medeni Kanunu’nun 683 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir.
İzale-i Şuyu Davasının Amacı
- Müşterek mülkiyetin sona erdirilmesi,
- Ortakların paylarının ayrılması,
- Malın bölünememesi durumunda satılarak değerinin paylaşılması.
Davanın Açılabilmesi İçin Şartlar
- Ortaklığın mevcut olması,
- Ortaklardan birinin ortaklığın giderilmesini talep etmesi,
- Ortaklığın devamının ortak için zararlı veya kullanışsız hale gelmesi.
İzale-i Şuyu Davasında Uygulama Yolları
1. Payların İfası (Bölünmesi)
- Ortaklık konusu mal, fiziksel olarak paylara bölünebiliyorsa,
- Mahkeme malın paylara ayrılmasına karar verir,
- Ortaklar paylarını ayrı ayrı kullanabilir.
2. Malın Satılması
- Mal fiziken bölünemiyorsa veya bölünmesi ekonomik olarak mümkün değilse,
- Mahkeme malın açık artırma usulü ile satılmasına karar verir,
- Elde edilen bedel ortaklar arasında paylarına göre dağıtılır.
3. Ortakların Rızası
- Taraflar aralarında anlaşarak ortaklığı sona erdirebilir,
- Ancak anlaşmazlık varsa dava yolu ile çözüm aranır.
İzale-i Şuyu Davasının Sonuçları
- Ortaklık sona erer,
- Mülkiyet payları ayrılır ya da mal satılarak paylar dağıtılır,
- Mal üzerinde ortaklık ilişkisi ortadan kalkar,
- Ortaklar ayrı ayrı mülkiyet sahibi olurlar.
Önemli Hususlar
- Dava süreci uzun olabilir,
- Ortaklar arasındaki anlaşmazlıklar dava sürecini etkiler,
- Mahkeme kararı kesinleşmeden taşınmaz üzerinde tasarruf yapılamaz,
- Dava masrafları ve bilirkişi ücretleri taraflarca karşılanır.
Özetle
Ortaklığın giderilmesi davası, müşterek mülkiyetin sona erdirilmesi ve ortakların haklarının korunması için kullanılan önemli bir hukuk yoludur. Payların bölünmesi ya da malın satılması yoluyla ortaklık sona erdirilir. Bu süreçte mahkeme, malın niteliğine ve tarafların taleplerine göre en uygun çözümü sağlar.