Pankreas Kanseri: Klinik Belirtiler, Tanı Yöntemleri ve Cerrahi Müdahaleler

Pankreas Kanseri Nedir?

Pankreas kanseri, pankreasın hücrelerinden gelişen ve hızla yayılabilen bir kanser türüdür.
Pankreas, sindirim enzimlerini ve hormonları üreten bir organ olarak, kanser gelişimi genellikle geç fark edilir.
Çoğu zaman, hastalık karaciğere, akciğerlere ve lenf bezlerine yayılır. Pankreas kanseri, genellikle adenokarsinom formunda görülür ve bu, pankreasın dış kısmında yer alan böbreklerin zarlarında gelişir.

Klinik Belirtiler

Pankreas kanserinin erken evrelerinde belirtiler genellikle hafiftir ve çoğu hastada başka hastalıklarla karıştırılabilir.
Ancak, hastalık ilerledikçe daha belirgin ve ciddi semptomlar gelişebilir.
Başlıca klinik belirtiler şunlar olabilir:

1. Karın ve Sırt Ağrısı

Pankreas kanseri, genellikle karın üst kısmında veya sırtın üst kısmında ağrıya yol açar.
Ağrı, yavaş yavaş kötüleşir ve hastalar genellikle bu ağrıyı yemeklerden sonra daha belirgin hissederler.

2. İştahsızlık ve Kilo Kaybı

Pankreas kanseri, sindirim sistemini etkileyerek iştah kaybına neden olabilir.
Ayrıca, kanserin ilerlemesiyle birlikte hızla kilo kaybı görülebilir.

3. Sarılık

Eğer pankreas kanseri safra kanalını tıkarsa, bu durum sarılığa yol açabilir.
Sarılık, ciltte ve gözlerde sararma, koyu idrar ve açık renkli dışkılarla kendini gösterebilir.

4. Bulantı ve Kusma

Pankreas kanseri, sindirim sisteminde tıkanmalara yol açabilir.
Bu da bulantı ve kusma gibi belirtileri artırabilir.

5. Yeni Başlayan Diyabet

Pankreas kanseri, pankreasın insülin üretme kapasitesini etkileyebilir.
Bu durum, bazı hastalarda diyabet gelişmesine neden olabilir.

6. Pankreatik Enzim Eksiklikleri

Kanserin etkisiyle pankreasın enzim üretimi azalabilir.
Bu da yağlı dışkılar ve sindirim problemleri ile kendini gösterebilir.

Tanı Yöntemleri

Pankreas kanserinin tanısı genellikle geç koyulabilir, çünkü belirtiler sıklıkla diğer hastalıklarla karıştırılabilir.
Bununla birlikte, gelişmiş tanı yöntemleri sayesinde hastalığın daha erken tespiti mümkün olabilmektedir.
Başlıca tanı yöntemleri şunlardır:

1. Görüntüleme Yöntemleri

• Biliyer Ultrasonografi (US):
  Pankreasın ve safra yollarının görüntülenmesinde yardımcı olabilir.
  Safra yollarındaki tıkanmalar, tümörlerin varlığını işaret edebilir.
• Bilgisayarlı Tomografi (BT):
  Pankreas kanserini değerlendiren ve kanserin yayılımını gösteren en yaygın kullanılan görüntüleme yöntemidir.
  Kanserin evresinin belirlenmesinde BT, tümör boyutunu ve yakın organlara olan yayılımı incelemek için kullanılır.
• Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG):
  MRG, pankreas kanserini değerlendirmek için BT’ye alternatif olarak kullanılır.
  Özellikle kistik lezyonların ve safra kanallarının görüntülenmesinde etkilidir.
• Endoskopik Ultrasonografi (EUS):
  EUS, pankreas kanserinin erken evrelerinde tespiti için en hassas yöntemlerden biridir.
  Ayrıca, iğne biyopsisi almak için de kullanılabilir.

2. Kan Testleri

• CA 19-9 Testi:
  CA 19-9, pankreas kanseri için yaygın olarak kullanılan bir biyomarkerdir.
  Ancak, bu testin yalancı pozitif sonuçlar verebileceği ve tüm pankreas kanserlerini tespit edemeyebileceği unutulmamalıdır.
• Hepatit B ve C Testleri:
  Hepatit virüsleri, pankreas kanseri riskini artırabileceğinden, bu testler de tarama amacıyla yapılabilir.

3. Biyopsi

• İğne Biyopsisi:
  Endoskopik ultrasonografi (EUS) veya BT rehberliğinde, kanserli dokudan örnek alınabilir.
  Bu, pankreas kanseri tanısını doğrulamak için en kesin yöntemdir.
• Laparoskopik Biyopsi:
  Cerrahi bir prosedürle, karın içine küçük bir kamera yerleştirilerek pankreasın görsel olarak incelenmesi sağlanabilir.
  Bu yöntem, kanserin yayılma durumunu da belirlemeye yardımcı olabilir.

Cerrahi Müdahaleler

Pankreas kanseri tedavisinde cerrahi müdahale, hastalığın evresine, tümörün konumuna ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişir.
Başlıca cerrahi seçenekler şunlardır:

1. Whipple Ameliyatı (Pankreatoduodenektomi)

• Tanım:
  Pankreasın baş kısmı, on iki parmak bağırsağı, safra kesesi ve safra kanalı gibi yapılar alınır.
  Bu işlem, pankreas kanserinin tedavisinde en yaygın kullanılan cerrahi yaklaşımdır.
• Endikasyonlar:
  Bu işlem, tümörün pankreasın baş kısmında sınırlı olduğu ve yakın organlara yayılmadığı durumlarda uygulanabilir.

2. Distal Pankreatektomi

• Tanım:
  Pankreasın kuyruk kısmı ve bazen dalak alınır.
  Bu operasyon, tümör pankreasın kuyruk kısmında yer aldığında tercih edilir.

3. Total Pankreatektomi

• Tanım:
  Pankreasın tamamının alındığı cerrahi müdahaledir.
  Genellikle pankreasın tamamını etkileyen kanser vakalarında uygulanır.
  Bu işlem sonrası hastalar insülin tedavisi ve sindirim enzimleri almak zorunda kalabilirler.

4. Palyatif Cerrahi Müdahaleler

• Endikasyonlar:
  Pankreas kanseri ileri evrede olduğunda ve cerrahi tedavi mümkün olmadığında, tümörün büyümesini durdurmak veya semptomları hafifletmek için palyatif cerrahi müdahaleler yapılabilir.
  Bunlar arasında safra yolu stentleri yerleştirme veya duodenum geçişini kolaylaştıracak bypass işlemleri yer alabilir.

Özetle

Pankreas kanseri, genellikle geç tanı konan ve tedaviye dirençli bir hastalıktır.
Erken belirtiler genellikle belirsizdir, bu nedenle hastalık çoğu zaman ilerlemiş evrede tespit edilir.
Tanı, gelişmiş görüntüleme yöntemleri, kan testleri ve biyopsi ile konulabilir.
Cerrahi müdahale, pankreas kanseri tedavisinde ana yaklaşım olmakla birlikte, hastanın genel durumu ve kanserin evresi, tedavi planını belirler.
Whipple ameliyatı, pankreasın baş kısmındaki kanserler için en yaygın cerrahi yaklaşımdır, ancak diğer cerrahi seçenekler de mevcuttur.
Erken tanı ve uygun tedavi, pankreas kanseri tedavisinin başarısını artırabilir.

Anahtar Kelimeler: Pankreas kanseri, klinik belirtiler, tanı yöntemleri, cerrahi müdahaleler, Whipple ameliyatı, distal pankreatektomi, CA 19-9

Dipnot:
Bu makale bilgilendirme amaçlıdır. Bir uzman hekime veya doktorunuza danışmadan hareket etmeyiniz.