Perfore Ülser Nedir? Acil Cerrahi Müdahale

Perfore ülser, mide veya duodenum (onikiparmak bağırsağı) duvarında gelişen ülserin tam kat perforasyon (delinme) yaparak mide içeriğinin karın boşluğuna sızmasına neden olduğu, hayatı tehdit edebilecek bir gastrointestinal acil durumdur. Genellikle peptik ülser hastalığının komplikasyonu olarak gelişir ve hızlı müdahale edilmediğinde peritonit, sepsis ve çoklu organ yetmezliği gibi ölümcül tablolara yol açabilir.

Perfore Ülserin Tanımı

Perforasyon, mide ya da bağırsak duvarının tam kat yırtılmasıdır. Ülserin kemirici etkisiyle sindirim sisteminin koruyucu bariyeri zarar gördüğünde mide asidi ve sindirim enzimleri karın boşluğuna sızar. Bu durum periton zarında ani ve yaygın inflamasyona (peritonit) neden olur.

Yaygın Görülme Yerleri:

Duodenum ön yüzü (en sık)
Mide küçük kurvatur (özellikle korpus ve antrum bölgeleri)

Klinik Belirtiler

Ani ve şiddetli karın ağrısı (“bıçak saplanır” tarzda)
Karında tahta sertliği (tahta karın)
Yüzeyel solunum (peritonit nedeniyle)
Bulantı, kusma
Ateş, taşikardi ve hipotansiyon (ilerleyen saatlerde)
Bilinç değişiklikleri (ileri sepsis durumunda)

Tanı Yöntemleri

Direkt karın grafisi: Diyafram altında serbest hava (pnömoperitoneum) görüntülenebilir.
BT (Bilgisayarlı Tomografi): En duyarlı tanı yöntemidir; perforasyon yeri, serbest hava ve sıvı miktarı belirlenebilir.
Laboratuvar testleri: Lökositoz, CRP yüksekliği, asidoz bulguları görülebilir.

Acil Cerrahi Müdahale

Perfore ülser tanısı konduğunda hızlı ve etkili cerrahi müdahale hayati öneme sahiptir. Tedavi planı, hastanın genel durumu, peritonit süresi ve perforasyonun yeri gibi parametrelere göre belirlenir.

Cerrahi Seçenekler:

1. Primer Onarım (Omental Yamayla Graham Yaması)

Küçük ve erken dönemde tespit edilmiş perforasyonlarda uygulanır.
Delik üzerine omentum (karın zarı yağ dokusu) ile yama konur.

2. Parsiyel Gastrektomi

Geniş mide ülseri ve kötü huylu şüpheli lezyonlarda tercih edilir.
Midenin bir kısmı çıkarılır.

3. Laparoskopik Cerrahi

Uygun hastalarda minimal invaziv yöntem olarak kullanılabilir.
Daha az yara komplikasyonu ve daha hızlı iyileşme sağlar.

Cerrahi Dışı Destekleyici Tedaviler

Nazogastrik dekompresyon
Geniş spektrumlu antibiyotikler
Proton pompa inhibitörleri (PPI)
Sıvı-elektrolit replasmanı
Gerekirse yoğun bakım desteği

Komplikasyonlar

Yaygın peritonit
Sepsis
Abse gelişimi
Çoklu organ yetmezliği
Nüks perforasyon

Özetle

Perfore ülser, hayatı tehdit eden cerrahi bir acil durumdur. Ani karın ağrısı ve tahta karın bulgusu ile başvuran hastalarda hızlı tanı ve zamanında cerrahi müdahale yaşam kurtarıcıdır. Modern cerrahi teknikler ve yoğun bakım olanaklarıyla bu ciddi komplikasyonun mortalitesi azaltılabilmektedir.

Bu makale bilgilendirme amaçlıdır. Bir uzman hekime veya doktorunuza danışmadan hareket etmeyiniz.

Anahtar Kelimeler

Perfore ülser, mide delinmesi, duodenum perforasyonu, acil cerrahi, omental yama, mide ülseri komplikasyonu, peritonit, pnömoperitoneum, laparoskopik ülser onarımı, mide-bağırsak acilleri