Peritonsiller Apse: Tonsillit Komplikasyonu Olarak Yönetimi

Peritonsiller Apse Nedir?

Peritonsiller apse, bademcik çevresindeki yumuşak dokularda gelişen, püy (irin) birikimi ile karakterize ciddi bir enfeksiyon komplikasyonudur. Akut tonsillitin en yaygın ve en ciddi komplikasyonlarından biridir.

Anahtar Kelimeler: peritonsiller apse, bademcik apsesi, tonsillit komplikasyonu, peritonsiller apse tedavisi

Peritonsiller Apse Gelişim Mekanizması

Akut tonsillit sırasında enfeksiyon, bademcik kapsülünü aşarak çevre yumuşak dokulara yayılır.
Lenfatik drenajın bozulması ve lokal bağışıklık savunmalarının yetersizliği ile birlikte püy oluşumu meydana gelir.

Peritonsiller Apse Belirtileri

Şiddetli, tek taraflı boğaz ağrısı
Ağız açmada zorluk (trismus)
Boğuk ses tonu (“patates sıcaklığı” sesi)
Yutma güçlüğü ve sialore (ağızdan salya akması)
Ateş ve sistemik enfeksiyon belirtileri
Boyunda hassas lenfadenopati
Uvula deviasyonu (küçük dilin karşı tarafa itilmesi)

Peritonsiller Apse Tanısı

Klinik muayene genellikle tanı koydurucudur.
Şüpheli durumlarda ultrasonografi (USG) veya kontrastlı bilgisayarlı tomografi (BT) kullanılabilir.
Apse aspirasyonu hem tanı hem de tedavi amacıyla uygulanabilir.

Peritonsiller Apse Tedavi Yöntemleri

İlaç Tedavisi

Geniş spektrumlu intravenöz antibiyotikler (örneğin ampisilin-sulbaktam veya klindamisin).
Analjezik ve antipiretik destek tedavisi.

Cerrahi Müdahale

İnsizyon ve Drenaj: En sık uygulanan yöntemdir. Lokal anestezi altında yapılır.
İğne Aspirasyonu: Apse içeriğinin iğne ile boşaltılması.
Tonsillektomi: Apse drenajı ile birlikte veya iyileşme sonrası elektif olarak yapılabilir. “Apseli tonsillektomi” durumunda enfekte bademcikler acil olarak çıkarılabilir.

Destekleyici Tedavi

Yoğun hidrasyon
Beslenmenin düzenlenmesi
Ağrı kontrolü ve inflamasyon yönetimi

Peritonsiller Apse Komplikasyonları

Retrofarinks apse gelişimi
Mediastinit (mediastene yayılım)
Septik şok
Hava yolu obstrüksiyonu
Juguler ven trombozu (Lemierre sendromu)

Hızlı ve etkili müdahale, komplikasyon riskini önemli ölçüde azaltır.

Peritonsiller Apse’de Önleme Stratejileri

Akut tonsillit vakalarının erken ve etkin tedavisi
Tekrarlayan tonsillitlerde tonsillektomi düşünülmesi
Enfeksiyon odağı olan diş ve ağız hastalıklarının yönetimi

Özetle

Peritonsiller apse, akut tonsillitin yaşamı tehdit edebilecek bir komplikasyonu olup, hızlı tanı ve doğru tedavi ile başarıyla yönetilebilir. Klinik şüphe durumunda erken cerrahi müdahale ve uygun antibiyotik tedavisi, hasta prognozunda belirleyicidir. Uygun önleme stratejileri ile apse gelişimi büyük ölçüde engellenebilir.

Bu makale bilgilendirme amaçlıdır. Bir uzman hekime veya doktorunuza danışmadan hareket etmeyiniz.