Spinal Deformiteler: Skolyoz Ve Postür Düzeltme

Spinal deformiteler, omurganın normal hizasının bozulduğu yapısal ya da fonksiyonel bozukluklardır. En sık karşılaşılan deformitelerden biri skolyoz, diğeri ise postüral bozukluklardır. Bu bozukluklar sadece kozmetik değil, aynı zamanda solunum, denge ve ağrı gibi sistemik sorunlara da yol açabilir. Erken tanı ve uygun rehabilitasyon, deformitenin ilerlemesini önlemede ve yaşam kalitesini artırmada kritik rol oynar.

Skolyoz Nedir?

Skolyoz, omurganın yana doğru eğriliğiyle karakterize olan üç boyutlu bir deformitedir. Eğrilik, genellikle torakal ya da lomber bölgede görülür ve sıklıkla rotasyonel bir bileşen içerir.

Skolyoz Türleri

• İdiyopatik Skolyoz: Nedeni bilinmeyen, genellikle ergenlikte ortaya çıkar.
• Konjenital Skolyoz: Doğumsal omurga anomalileriyle birlikte görülür.
• Nöromüsküler Skolyoz: Serebral palsi, kas distrofileri gibi hastalıklara bağlı gelişir.
• Fonksiyonel Skolyoz: Bacak uzunluk farkı ya da kas spazmı gibi sekonder nedenlere bağlıdır.

Skolyozun Belirtileri

• Omuz ve kalça asimetrisi
• Bel ve sırt ağrısı
• Kambur görünüm
• Denge kaybı
• Nefes darlığı (ileri eğriliklerde)

Postür Bozuklukları

Postür, vücudun duruş biçimidir. Postüral bozukluklar, kas iskelet sisteminin dengesiz kullanımı sonucu ortaya çıkar.

Yaygın Postüral Problemler

• Kifoz (kamburluk): Göğüs omurlarının aşırı öne eğilmesi
• Lordoz: Bel çukurunun aşırı artması
• Baş öne pozisyonu: Boyun kaslarının zayıflığına bağlı olarak başın öne kayması
• Pelvik tilt: Leğen kemiğinin öne veya arkaya eğilmesi

Tanı Yöntemleri

• Fizik muayene: Skolyoz açısı, omuz simetrisi, omurga eğriliği
• Radyolojik incelemeler: Cobb açısı ölçümü (X-ray ile)
• Skolyometre ve skolyoz tarama testleri
• 3D vücut analiz sistemleri (postür analizi)

Tedavi Yöntemleri

1. Konservatif Tedavi

A. Egzersiz Programları

• Schroth metodu: Skolyoza özel solunum ve dengeleme egzersizleri
• Core egzersizleri: Karın ve bel kaslarını güçlendirir
• Germe egzersizleri: Dengeyi bozan kas kısalıklarını hedef alır

B. Fizyoterapi

• Manuel terapi, elektrik stimülasyonu, denge eğitimi

C. Korse Kullanımı

• Cobb açısı 20–40 derece arasında olan skolyozlarda etkilidir
• Günlük kullanım süresi kişiye özel planlanır

2. Cerrahi Müdahale

• Cobb açısının 45°’nin üzerinde olduğu progresif olgularda tercih edilir
• Omurga füzyonu veya çubuk sistemleri kullanılır

Postür Düzeltmede Günlük Yaşam Önerileri

• Ergonomik oturma düzeni oluşturulmalı
• Bilgisayar ekranı göz hizasında olmalı
• Düzenli masa başı molaları verilmeli
• Doğru yatak ve yastık tercih edilmeli
• Ağırlık taşıma sırasında vücut dengesi korunmalı

Özetle

Skolyoz ve postüral bozukluklar, sadece estetik değil, fonksiyonel sorunlara da neden olabilen spinal deformitelerdir. Erken dönemde tanı konulması, egzersiz temelli tedavi ve yaşam tarzı düzenlemeleriyle bu durumların ilerlemesi engellenebilir. Multidisipliner bir yaklaşım, uzun vadeli başarıda anahtardır.

Anahtar Kelimeler: skolyoz, postür bozukluğu, spinal deformite, kifoz, lordoz, Cobb açısı, Schroth egzersizi, fizyoterapi, skolyoz korsesi, postür düzeltme

Bu makale bilgilendirme amaçlıdır. Bir uzman hekime veya doktorunuza danışmadan hareket etmeyiniz.