Tiroid Kanseri: Sebepler, Belirtiler ve Tedavi Yöntemleri

Tiroid Kanseri Nedir?

Tiroid kanseri, boynun ön kısmında yer alan ve hormon üretiminden sorumlu olan tiroid bezinin hücrelerinden kaynaklanan malign (kötü huylu) tümördür. Genellikle yavaş ilerler, erken tanı konulduğunda başarıyla tedavi edilebilir.

Tiroid Kanserinin Sebepleri

Tiroid kanserinin kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte bazı risk faktörleri tanımlanmıştır:

Radyasyona maruz kalma: Özellikle çocuklukta baş-boyun bölgesine radyasyon uygulanması
Aile öyküsü: Kalıtsal medüller tiroid kanseri veya tiroid kanserine yatkınlık
İyot eksikliği veya fazlalığı: Tiroid fonksiyonunu etkileyerek nodül gelişimini tetikleyebilir
Genetik mutasyonlar: RET, BRAF ve RAS gibi genlerdeki değişiklikler

Tiroid Kanseri Belirtileri

Tiroid kanseri genellikle belirti vermez ve rutin muayenede saptanan bir nodül ile ortaya çıkar. Ancak ilerleyen vakalarda aşağıdaki belirtiler görülebilir:

Boyunda büyüyen, sert ve ağrısız kitle
Ses kısıklığı veya seste değişiklik
Yutma güçlüğü
Boyun lenf bezlerinde büyüme
Boğazda dolgunluk hissi

Tiroid Kanseri Türleri

Papiller tiroid kanseri: En sık görülen tür, genellikle yavaş ilerler ve iyi prognozludur.
Folliküler tiroid kanseri: Kan yoluyla yayılma riski taşır.
Medüller tiroid kanseri: Kalıtsal olabilir; kalsitonin düzeyleri ile takip edilir.
Anaplastik tiroid kanseri: Nadir ve agresif bir türdür.

Tanı Yöntemleri

Ultrasonografi: Nodül yapısı ve şüpheli özellikler değerlendirilir.
İnce iğne aspirasyon biyopsisi (İİAB): Kanser şüphesi taşıyan nodüllerden örnek alınır.
Kalsitonin ve tiroglobulin testleri: Özellikle medüller kanser için önemlidir.
BT veya MR: Yayılımın değerlendirilmesinde kullanılır.

Tiroid Kanseri Tedavi Yöntemleri

Cerrahi Tedavi

Total tiroidektomi: Tüm tiroid bezinin çıkarılması
Lobektomi: Tiroidin sadece bir lobunun çıkarılması
Gerekirse boyun lenf nodu diseksiyonu yapılır

Radyoiyot Tedavisi (RAI)

Özellikle papiller ve folliküler kanserlerde nüks riskini azaltmak amacıyla kullanılır
Ameliyat sonrası kalıntı dokuları yok etmeyi hedefler

Tiroksin (T4) Tedavisi

Tiroid hormon eksikliğini giderme ve TSH baskılama amacıyla ömür boyu kullanılır

Hedefe Yönelik Tedaviler ve Kemoterapi

İleri evre veya metastatik kanserlerde kullanılabilir
Medüller ve anaplastik tiplerde hedefe yönelik ilaçlar (örneğin vandetanib) tercih edilir

Özetle

Tiroid kanseri, erken tanı ile tamamen tedavi edilebilen, iyi seyirli bir hastalıktır. Radyasyon öyküsü, genetik yatkınlık ve nodül varlığı gibi risk faktörleri dikkatle değerlendirilmeli, şüpheli durumlarda biyopsi yapılmalıdır. Cerrahi tedavi çoğunlukla ilk seçenektir, gerekirse radyoiyot ve hormon tedavisiyle desteklenir.

Bu makale bilgilendirme amaçlıdır. Bir uzman hekime veya doktorunuza danışmadan hareket etmeyiniz.

Anahtar Kelimeler: Tiroid kanseri, papiller tiroid kanseri, medüller tiroid kanseri, tiroid nodülü, radyoiyot tedavisi, tiroidektomi, tiroid biyopsisi, ses kısıklığı, boyun kitlesi, tiroid tümörü.