Tr

Travmatik glokom, gözdeki travmalara bağlı olarak gelişen ve göz içi basıncının yükselmesiyle karakterize bir göz hastalığıdır. Göz içindeki basınç artışı, optik sinir hasarına ve kalıcı görme kaybına yol açabilir. Bu yazıda, travmatik glokomun ne olduğu, nedenleri, belirtileri, tanı yöntemleri ve tedavi seçeneklerine odaklanılacaktır.

1. Travmatik Glokom Nedir?

Travmatik glokom, gözde meydana gelen travmalar sonucu göz içi basıncının anormal şekilde yükselmesiyle gelişen bir durumdur. Bu durum, gözün iç yapılarındaki hasar nedeniyle göz sıvısının (açık kamera sıvısı) normal akışının engellenmesi sonucu oluşur. Gözdeki travmalar, doğrudan göz yaralanmalarından, başa alınan darbelerden veya göz yapılarındaki yapısal değişikliklerden kaynaklanabilir.

2. Travmatik Glokomun Nedenleri

Travmatik glokomun gelişimine neden olan travmalar genellikle şunlardır:

• Doğrudan Göz Travması: Kafaya alınan darbeler veya göz küresine doğrudan bir etkene maruz kalma (örneğin, spor yaralanmaları, trafik kazaları, dövüşlerde göz yaralanmaları) göz içindeki basıncı artırabilir.
• Penetran Travmalar: Gözün derinliklerine nüfuz eden yaralanmalar, göz yapılarının tahribatına yol açarak glokoma neden olabilir.
• Non-Penetran Travmalar: Gözün yüzeyine darbe alması ve iç yapılarının zarar görmesi de basınç artışına yol açabilir.
• Lokalizasyon Değişiklikleri: Travma sonrası gözdeki yapılar (lens, retina, koroid vb.) yer değiştirirse, sıvı akışı bozulur ve glokom gelişebilir.

Travmatik glokom, genellikle travmanın hemen sonrasında ortaya çıkmadığı için, bazen yıllar sonra bile göz içi basıncının yükselmesi görülebilir.

3. Travmatik Glokomun Belirtileri

Travmatik glokomun belirtileri, travmanın şiddeti ve tipi ile doğru orantılı olarak değişkenlik gösterebilir. Genel olarak şunlar gözlemlenebilir:

• Göz İçi Basınç Artışı: Gözde ağrı, gerilme hissi ve basınç artışı olabilir.
• Bulanık Görme: Travmatik glokom, optik sinir hasarına yol açabileceğinden, görme kaybı ve bulanık görme yaygın bir belirtidir.
• Görme Alanı Kaybı: Özellikle ilerleyen durumlarda, periferik görme kaybı (yan görme kaybı) yaşanabilir.
• Kızarıklık ve Şişlik: Gözde kızarıklık, şişlik veya kanama görülebilir.
• Baş Ağrısı ve Mide Bulantısı: Gözdeki basınç artışı, baş ağrısı ve bulantıya neden olabilir.

4. Travmatik Glokomun Tanı Yöntemleri

Travmatik glokomun teşhis edilmesi için çeşitli klinik değerlendirmeler ve testler yapılır. Bunlar arasında şunlar yer alır:

• Göz İçi Basınç Ölçümü (Tonometri): Travmatik glokom şüphesi olduğunda, göz içi basıncı ölçülerek tanı konulabilir. Yüksek basınç genellikle glokomun en belirgin işaretidir.
• Göz Muayenesi ve Fundus İncelemesi: Göz doktoru, göz küresinin dış kısmını, retina ve optik siniri inceleyerek glokomun etkilerini değerlendirebilir.
• OCT (Optik Koherens Tomografi): Optik sinirin yapısal değişikliklerini görmek ve glokomun etkilerini belirlemek için kullanılır.
• Görme Alanı Testi: Görme kaybı olup olmadığını değerlendirmek için, periferal görme kaybı test edilir.

5. Travmatik Glokomun Tedavi Yöntemleri

Travmatik glokomun tedavisi, göz içi basıncının düşürülmesi ve hasarın ilerlemesinin önlenmesi amacıyla yapılır. Tedavi, travmanın şiddetine ve glokomun gelişim aşamasına bağlı olarak değişir.

5.1. İlaç Tedavisi

Göz içi basıncı düşürmek için ilaçlar kullanılır. Bu ilaçlar arasında şunlar yer alır:

• Beta Blokerler: Gözdeki sıvı üretimini azaltır ve göz içi basıncı düşürür.
• Prostaglandin Analogları: Göz sıvısının dışarı atılmasını artırarak basıncı düşürür.
• Karbonik Anhidraz İnhibitörleri: Gözdeki sıvı üretimini azaltarak basıncı düşürür.
• Alfa Agonistleri: Göz sıvısının drenajını artırarak basıncı düşürür.

5.2. Cerrahi Müdahale

İlaç tedavisi yeterli olmadığında, cerrahi müdahale gerekebilir. Cerrahi tedavi seçenekleri şunları içerebilir:

• Lazer Cerrahisi: Lazer kullanılarak gözdeki sıvı drenajı artırılabilir ve basınç düşürülebilir.
• Trabekülektomi: Gözdeki sıvı akışını yönlendiren yeni bir yol oluşturularak, göz içi basıncının kontrol altına alınması sağlanır.
• Glokom Şantı Cerrahisi: Gözde sıvı akışını yönlendiren yapay bir drenaj yolu oluşturulabilir.

5.3. Uzun Dönem Takip ve İzleme

Travmatik glokom tedavisinde erken müdahale ve düzenli izleme çok önemlidir. Göz içi basıncı düzenli olarak kontrol edilmelidir. Ayrıca optik sinir hasarının ilerlemesini engellemek için düzenli göz muayeneleri yapılmalıdır.

6. Sonuç

Travmatik glokom, göz içi basıncının yükselmesi sonucu meydana gelen ve tedavi edilmezse görme kaybına yol açabilen bir durumdur. Gözde meydana gelen travmalar sonrası dikkatli bir şekilde göz içi basıncı izlenmeli ve gerekirse tedavi edilmelidir. Erken tanı ve tedavi, kalıcı görme kaybının önlenmesinde önemli bir rol oynar. Travmatik glokom tedavisinde ilaç tedavisi ve cerrahi müdahalelerle göz içi basıncı kontrol altına alınabilir.