yirmilik diş nedir? ne zaman çekilmelidir?

yirmilik diş nedir? ne zaman çekilmelidir?

Yirmilik diş, halk arasında 3. azı dişi veya gerçek diş olarak da bilinen, genellikle 17-25 yaşları arasında çıkmaya başlayan dişlerdir. Bu dişler, ağızda en son çıkan ve genellikle en uzak konumda bulunan dişlerdir. Yirmilik dişler, “akıl dişi” veya “bilgelik dişi” olarak da anılmaktadır, çünkü genellikle gençlik döneminin sonlarına doğru, bireyin yaşamının olgunluk dönemine girdiği dönemde çıkarlar.

Yirmilik Dişin Özellikleri:

• Yerleşim: Yirmilik dişler, çene kemiğinin en arkasında, son azı dişinin hemen gerisinde yer alır.
• Sayısı: Genellikle üst ve alt çenede her birinde birer tane olmak üzere toplam dört adet yirmilik diş vardır (iki üstte, iki altta).
• Çıkış Zamanı: Yirmilik dişler genellikle 17 ile 25 yaş arasında çıkar. Ancak bazen daha erken ya da daha geç çıkabilirler.

Yirmilik Dişin Çekilmesi Gereken Durumlar:

Yirmilik dişlerin çekilmesi gereken durumlar şunlar olabilir:

1. Yirmilik Dişin Yer Darlığı:
   • Yirmilik dişlerin çıkmak için yeterli alan olmadığında, diş çene kemiğinde sıkışabilir veya başka dişlere baskı yapabilir. Bu durumda yirmilik dişin doğru pozisyonda çıkması engellenir.
   • Dişin yer darlığı nedeniyle gömülü diş (tam olarak çıkamayan) oluşabilir.
2. Yirmilik Dişin Ağızda Kısmi Çıkması:
   • Yirmilik diş tamamen çıkamazsa, dişin bir kısmı diş etinin altında kalabilir. Bu durum, bakteri birikimine neden olarak diş eti iltihaplanmasına (perikoronitis) yol açabilir.
   • Yirmilik dişin çıkamadığı durumlarda, iltihap ve ağrı şikayetleri sık görülebilir.
3. Çürük ve Diğer Diş Problemleri:
   • Yirmilik dişin çürümüş olması, arkasındaki dişlere zarar verebilir. Ayrıca, bu dişlere ulaşmak ve temizlemek zordur, bu nedenle çürük oluşumu sık görülür. Çürük ve enfeksiyonlar da yirmilik dişin çekilmesini gerektirebilir.
4. Diş Eti Problemleri:
   • Yirmilik dişin düzgün çıkmaması, diş etinde şişlik, kanama, iltihaplanma ve ağrıya neden olabilir. Yirmilik dişin sürekli olarak bu tür problemlere yol açması, çekilmesi için bir neden olabilir.
5. Kist veya Tümör Oluşumu:
   • Yirmilik dişin kökünde veya etrafında kistler ya da tümörler gelişebilir. Bu durumda, kistlerin büyümemesi ve komplikasyonların önlenmesi amacıyla yirmilik dişin çekilmesi gerekebilir.
6. Dişin Zarar Vermesi:
   • Yirmilik dişin, yanındaki dişe (özellikle ikinci azı dişine) baskı yaparak, bu dişte çürük veya hasar oluşturması da çekilmesi gereken bir durumu gösterir.

Yirmilik Diş Ne Zaman Çekilmelidir?

Yirmilik dişin çekilmesi için belirli bir yaş sınırı yoktur, ancak diş hekimi tarafından değerlendirilmesi önemlidir. Yirmilik dişin çekilmesi gereken durumlar arasında şu faktörler dikkate alınır:

• Dişin çıkmasında güçlük varsa veya dişin düzgün çıkmaması halinde,
• Dişin şiddetli ağrı, enfeksiyon veya iltihap nedeniyle rahatsızlık yaratması durumunda,
• Diğer dişlere zarar vermesi, çürümeye neden olması ya da ortodontik tedavi gerekliliği gibi durumlarda.

Yirmilik dişler genellikle çıkmaya başladığında genç yaşlarda çekilmesi önerilir, çünkü kemik yapısı daha yumuşak olduğundan, çıkarılması daha kolaydır ve iyileşme süreci daha hızlı olur.

Yirmilik Dişin Çekilmesi Sonrası:

Yirmilik diş çekildikten sonra iyileşme süreci yaşanır. Bu süreç, genellikle 1-2 hafta arasında tamamlanır. Çekim sonrası şişlik, ağrı veya kanama olabilir; ancak hekim tarafından önerilen bakım talimatlarına uyulduğunda iyileşme süreci sorunsuz geçer.

Özetle: Yirmilik diş, genellikle 17-25 yaş arasında çıkan en son azı dişidir. Çıkarken zorluk yaşanabilir ve bazı durumlarda çekilmesi gerekebilir. Dişin düzgün çıkmaması, ağrı, enfeksiyon veya diğer dental problemler durumunda diş hekiminin değerlendirmesiyle yirmilik dişin çekilmesi gerekebilir.